Τις τελευταίες ημέρες ακούω συζητήσεις επί συζητήσεων για το περιβόητο φόρουμ στρογγυλής τραπέζης που λαμβάνει χώρα στο νησί μας αυτό το Σαββατοκύριακο, με την συμμετοχή του Γερμανοελβετού τραπεζίτη - ασφαλιστή κυρίου Άκερμαν, Ελλήνων υπουργών κλπ. Μέσα σε όλα, πολλοί πιστεύουν πως αυτό το φόρουμ διοργανώθηκε για να μπουν οι βάσεις ώστε η Σαμοθράκη να γίνει Ειδική Οικονομική Ζώνη (ΕΟΖ). Προσωπικά δεν θέλω να το πιστέψω.
Επειδή όμως τα τελευταία χρόνια ακούγεται έντονα ο όρος ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη), την οποία μακάρι να είχαμε ανακηρύξει εδώ και χρόνια ως Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση όμως να την εκμεταλλευόμαστε ΕΜΕΙΣ και τα οφέλη της ΑΟΖ να τα καρπονόμασταν ΕΜΕΊΣ. Πολλοί μπερδεύουν λοιπόν τους όρους ΑΟΖ - ΕΟΖ. Ακούς λοιπόν τον έναν να λέει, θα μας κάνουν ΕΟΖ κι απαντάει ο άλλος: καλά μακάρι να μας κάνουν ΑΟΖ.
Για να ξεμπερδεύουμε λίγο οι 2 αυτοί όροι σας παραθέτω τι σημαίνει ΑΟΖ από την ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια Wikipedia:
Σύμφωνα με τη Διεθνή Συνθήκη του ΟΗΕ περί Δικαίου της Θάλασσας (1982), η αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) θεωρείται η θαλάσσια έκταση, εντός της οποίας ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή άλλης εκμετάλλευσης των θαλασσίων πόρων, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ενέργειας από το νερό και τον άνεμο [1] . Εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων μιας χώρας (συνήθως 12 ναυτικά μίλια) στα 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή. Η χρήση του όρου μπορεί να περιλαμβάνει την υφαλοκρηπίδα, ονομαστικά και μόνο. Σε επίπεδο ουσίας δικαίου και συνεπαγόμενων δικαιωμάτων είναι δύο διαφορετικές ζώνες. Η ΑΟΖ δεν συμπεριλαμβάνει τα χωρικά ύδατα, ούτε και την υφαλοκρηπίδα πέραν των 200 ν.μ. Η διαφορά χωρικών υδάτων και ΑΟΖ είναι πως τα χωρικά ύδατα αφορούν σε πλήρη κυριαρχία, ενώ η ΑΟΖ αποτελεί απλό "κυριαρχικό δικαίωμα", το οποίο αναφέρεται στη δικαιοδοσία του παράκτιου κράτους μέχρι και κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η επιφάνεια είναι διεθνή ύδατα.
Και τι σημαίνει ΕΟΖ από: olympia.gr/2012/09/11/1-359/ δυστυχώς δεν βρήκα αντίστοιχο λήμμα στην Wikipedia
Μια Ειδική Οικονομική Ζώνη, ΕΟΖ για συντομία, είναι μια γεωγραφική περιοχή στην οποία ισχύει ένα εντελώς ιδιαίτερο νομοθετικό, οικονομικό και διοικητικό καθεστώς. Δηλαδή σε μια ΕΟΖ το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας δεν είναι εκείνο το οποίο ισχύει για την υπόλοιπη εθνική επικράτεια. Αλλά ένα ειδικό καθεστώς προσανατολισμένο στα συμφέροντα της “ελεύθερης” αγοράς. Δηλαδή του διεθνούς καπιταλισμού.
Για τον εργαζόμενο που θα αποφασίσει, ή θα αναγκαστεί να αποφασίσει, να εργαστεί σε μια ΕΟΖ, το καθεστώς αυτό είναι από δυσμενές ως δυσμενέστατο. Το πιο σίγουρο είναι οτι θα περιλαμβάνει 6-ήμερο αντί πενθημέρου και 10-ωρη εργασία αντί οκταώρου. Σε μια ΕΟΖ δεν επιτρέπεται η λειτουργία εργατικών σωματείων και γενικά σε μια ΕΟΖ η εργατική νομοθεσία, που ισχύει στην υπόλοιπη εθνική επικράτεια, αναστέλλεται.
Οι αμοιβές και οι συνθήκες εργασίας σε μια ΕΟΖ είναι συνήθως από άθλιες ως αθλιότατες. Οι αμοιβές κυμαίνονται από λίγα ευρώ έως ένα ευρώ ημερησίως ή κάτι παραπάνω. Συχνά προσφέρεται κατάλυμα, εντός ή κοντά στον χώρο εργασίας, στους εργαζόμενους που έρχονται να εργαστούν από άλλες χώρες ή περιοχές. Προτιμώνται μάλιστα τα ζευγάρια, αλλά δεν επιτρέπεται να πάρουν μαζί και τα παιδιά τους ή την υπόλοιπη οικογένειά τους. Στις ΕΟΖ βέβαια δεν απασχολούνται ντόπιοι αλλά μετανάστες. Κυρίως από άλλες χώρες αλλά και περιοχές της ίδιας χώρας (όπως στην Κίνα). Για να εισέλθει κάποιος σε μια ΕΟΖ απαιτείται πάσο, ως είδος διαβατηριου, και η περιοχή φυλάσσεται, ακόμα και ενόπλως, από ιδιωτικές εταιρίες.
Γενικά οι συνθήκες εργασίας είναι κάπως καλύτερες από ένα ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Σήμερα υπάρχουν κοντά 3.000 ΕΟΖ σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Με μικρότερη ή μεγαλύτερη ένταση στην εκμετάλλευση των εργαζομένων. ΕΟΖ υπάρχουν λοιπόν σχεδόν παντού. Στην γειτονιά μας (Σκόπια, Τουρκία, Πολωνία κλπ), στην Ν. Αφρική (εκεί που είχαμε τα πρόσφατα επεισόδια), στην Ινδία, στην Κίνα, στο Καζακστάν, στην Περσία, στο Πακιστάν, στην Ν. Κορέα… Οι συνθήκες δεν πολυδιαφέρουν.
Στην χώρα μας δεν υπάρχει ακόμα ΕΟΖ, αλλά όπως τουλάχιστον αναφέρει η αγγλική wikipedia στο λήμμα “Special economic zone” σε ειδική για την Ελλάδα παράγραφο, “η γερμανική κυβέρνηση πιέζει για την δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών στην Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες με οικονομίες που αγκομαχούν. Πολλοί βλέπουν αυτή την (γερμανική) υπόδειξη σαν μια βιτρίνα του ρόλου της Γερμανίας στην κρίση, καθώς στοχεύει στο να διευρύνει την δι-ευρωπαϊκό διαχωρισμό βορρά-νότου, ώστε να κερδίσει η δική της οικονομία”.
Ενα αξιοσημείωτο κοινό χαρακτηριστικό που το συναντάμε στην συντριπτική πλειοψηφία των ΕΟΖ είναι ότι οι εργαζόμενοι ΔΕΝ προέρχονται από τον γηγενή πληθυσμό. Στην πλειοψηφία τους είναι μετανάστες. Είτε, πιο σπάνια, εσωτερικοί μετανάστες (στις μεγάλες χώρες όπως Ινδία, Κίνα), είτε, που είναι και ο κανόνας, μετανάστες από άλλες χώρες.
Πρέπει να γνωρίζουμε πως ο καπιταλισμός, οι αγορές, η διεθνής της εκμετάλλευσης, ή όπως αλλιώς το ονομάσουμε, ενδιαφέρεται για την ελεύθερη διακίνηση τριών πραγμάτων: 1) κεφαλαίων 2) εμπορευμάτων και 3) ανθρώπινης εργασίας. Γι’ αυτό και ο καπιταλισμός είναι αδυσώπητος εχθρός των εθνικών συνόρων. Μια και συνήθως τα εθνικά κράτη υψώνουν νομοθετικά και άλλα τείχη προστασίας για να εμποδίσουν αυτή την ελεύθερη και κερδοφόρα για τον καπιταλισμό διακίνηση και να προστατέψουν την εσωτερική τους αγορά και παραγωγή.
Ο λόγος που στις ΕΟΖ προτιμώνται ως εργαζόμενοι οι μετανάστες και όχι οι γηγενείς έχει να κάνει με το ότι οι μετανάστες είναι πιο υπάκουοι, μια και είναι περισσότερο όμηροι, και έτσι πολύ δυσκολότερα οργανώνονται για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, καθώς απουσιάζουν βασικά και κρίσιμα στοιχεία συνοχής που θα τους καθιστούσαν ένα συμπαγέστερο σύνολο. Μα κυρίως διότι λείπει η θεμελιώδης σύνδεση με τον τόπο, που τους είναι ξένος και οι ίδιοι ψυχολογικά θεωρούν πως είναι προσωρινοί.
Από την άλλη οι γηγενείς νιώθοντας πως ο τόπος τους ανήκει, μια και θεωρούν πως ως εθνικό σύνολο έχουν όλοι από μία μετοχή στον τόπο τους, τον οποίο επιμένουν να υπερασπίζουν, αποδείχθηκαν ιστορικά πολύ δύστροποι στο να αποδεχθούν την επιβαλλόμενη από τα ειδικά καθεστώτα των ΕΟΖ οικονομική εκμετάλλευσή τους. Ολα αυτά οδηγούν στο να έχουν την τάση να οργανώνονται συχνότερα, ευκολώτερα και μαχητικώτερα.
Για τους παραπάνω λόγους στις ΕΟΖ, στην συντριπτική τους πλειοψηφία σε όλον τον πλανήτη, οι εργαζόμενοι είναι μετανάστες και όχι γηγενείς. Οι γηγενείς είναι ελάχιστοι.
Ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Ενωση και άλλοι οργανισμοί, υποβοηθητικοί της εκμετάλλευσης που ασκούν οι διεθνείς αγορές, χρηματοδοτούν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) στην χώρα μας, οι οποίες ΜΚΟ παρέχουν υπηρεσίες “υποστήριξης” στους μετανάστες, έχει να κάνει με τις ΕΟΖ που αναμένεται να δημιουργηθούν επί ελληνικού εδάφους. Για τον ίδιο λόγο, και όχι μόνο, βλέπουμε και όλη αυτή την αδυναμία φύλαξης των συνόρων και αυτό το παλλιροϊκό μεταναστευτικό ρεύμα προς την χώρα μας. Ο λόγος είναι τα αναμενόμενα κέρδη που θα έχουν οι αγορές από την απασχόληση των μεταναστών στις ΕΟΖ που πρόκειται να δημιουργηθούν επί ελληνικού εδάφους.
[Παράλληλα φυσικά, μια σειρά από συμμορίες κερδίζουν τεράστια ποσά από την διακίνηση των μεταναστών, την στέγασή τους κατά δεκάδες σε διαμερίσματα, την εκμετάλλευση της εργασίας τους, καθώς και από την δια της συγκέντρωσης υπερβολικού αριθμού μεταναστών σε συγκεκριμένα οικοδομικά τετράγωνα, και της συνακόλουθης φυγής των γηγενών, αναμενόμενης πτώσης των ακινήτων τα οποία στην συνέχεια θα αγοραστούν πάμφηνα και θα αξιοποιηθούν. Ενα σενάριο που τέθηκε σε εφαρμογή σε πολλές μεγαλουπόλεις αυτού του πλανήτη. Τα κέρδη από την μετανάστευση είναι πάντα πολλά και μεγάλα, ιδίως όταν έχουμε να κάνουμε με τέτοιους αριθμούς.]
Στην Θράκη (αλλά και στο Αιγαίο) προετοιμάζεται ένα σκηνικό συνεκμετάλλευσης. Ειδικά στην Θράκη η δημιουργία ΕΟΖ είναι προ των πυλών. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που βλέπουμε τον τουρκικό εθνικισμό να έχει ενεργοποιθεί σε τέτοιον βαθμό τελευταία.
Η αριστερά μας φαίνεται να δυσκολεύεται να διακρίνει την σχέση του καπιταλισμού με τον εθνικισμό, μια και δείχνει να τους έχει αποσυνδέσει, και επιτίθεται συχνά ακόμη και στον φυσικό πατριωτισμό του λαού, που τον βαφτίζει εθνικισμό, λησμονώντας πως ο καπιταλισμός κάνει πάντα μια πολύ συγκεκριμένη πολιτική χρήση του εθνικισμού για να εξυπηρετήσει τα οικονομικά του συμφέροντα και μόνο, όταν φυσικά κάτι τέτοιο τον βολεύει. Ολο το υπόλοιπο διάστημα ο καπιταλισμός διαγωνίζεται σε διεθνισμό και κοσμοπολιτισμό την αριστερά μας, η οποία μοιάζει να έχει αλωθεί από αντιλήψεις πολύ πολύ βολικές για τον καπιταλισμό και τα αναμενόμενα κέρδη του.
Ετσι η αριστερά υιοθετώντας τον εθνικισμό του αντιπάλου, σιωπά για τα όσα κάνει ο τουρκικός εθνικισμός, δηλαδή ο τουρκικός καπιταλισμός, με την βοήθεια και την προτροπή του πάντα συμμάχου του γερμανικού καπιταλισμού, στην Θράκη. Και βαφτίζει εθνικισμό οποιαδήποτε αντίδραση που προέρχεται μόνο από την ελληνική πλευρά. Γνωστό εξάλλου αριστερό στέκι κάλεσε μέχρι και τον επίσης γνωστό εθνικιστή Ντεντέ ως ομιλητή, για να δώσει διαλέξεις περί διεθνισμού και τα παρόμοια.
Στην Θράκη δεν αλωνίζουν μόνο οι τούρκοι εθνικιστές, με διάφορες οργανώσεις που έχουν φιλοτεχνήσει μέχρι και τούρκικη σημαία της Θράκης. Εχουμε και …οικονομικές τουρκικές κινήσεις. Με γερμανικό υπόβαθρο. Υπάρχουν τουρκικές τράπεζες στην περιοχή που έχουν διεισδύσει στην τοπική οικονομία. Εχουμε επίσης το φαινόμενο να κλείνουν ή να παραπαίουν υπερβολικά πολλές τοπικές επιχειρήσεις-εργοστάσια-κλπ, και ένα διαρκώς αυξανόμενο ενδιαφέρον από τουρκικά επιχειρηματικά συμφέροντα για την εξαγορά τους. Με την βοήθεια ειδικών της ημεδαπής που ειδικεύονται σε τέτοιες αγοραπωλησίες ως μεσάζοντες, με το αζημίωτο.
Πρωταγωνιστικό ρόλο στις κινήσεις για την δημιουργία ΕΟΖ στην Θράκη παίζει το τουρκικό προξενείο της Κομοτηνής, και κάποιοι βουλευτές της εκεί μειονότητας. Ο επικεφαλής του τουρκικού προξενείου μάλιστα είναι παρών στις συναντήσεις στελεχών της Deutsche Bank με έλληνες υπουργούς. Και φυσικά η περιοχή έχει δεχθεί εκτός από τις πάμπολλες επισκέψεις τούρκων επιχειρηματιών και την επίσκεψη του κ. Γιούνκερ. Αυτού του κυρίου που τσιμπάει το μαγουλάκι του κ. Στουρνάρα, του υπουργού επί των οικονομικών μας. Δηλαδή οι κινήσεις και οι συζητήσεις είναι σε προχωρημένο στάδιο.
Ολα όμως τα παραπάνω είναι κόκκινο πανί για τμήμα της ελληνικής αριστεράς και όποιος τα αναφέρει αυτομάτως καταχωρίζεται στους σκληρούς ακροδεξιούς εθνικιστές αν όχι στους φασίστες και στους ναζιστές. Μοιάζει σαν η συμπεριφορά αυτού του τμήματος της αριστεράς να πριμοδοτεί τις επιδιώξεις πολύ συγκεκριμένων διεθνών οικονομικών συμφερόντων, ενώ στο όλο ζήτημα εμπλέκεται σαφέστατα και το ζήτημα της αθρόας μετανάστευσης ως μελλοντικού εργατικού δυναμικού στην Θρακική ΕΟΖ, τουλάχιστον.
Αυτό που γίνεται λοιπόν στην Θράκη (και στο Αιγαίο) είναι οτι έχουν κουμπαριάσει επιχειρηματικά συμφέροντα και από τις δύο πλευρές τους Αιγαίου με υψηλή ευρωπαϊκή, γερμανική μάλλον, οικονομική εποπτεία. Ο τουρκικός εθνικισμός προετοιμάζει το έδαφος για ελληνο-τουρκικά μεγαλο-επιχειρηματικά κέρδη, και στο μέλλον ίσως να δούμε μέχρι και τούρκους μετανάστες εργαζόμενους στην ΕΟΖ της Θράκης.
Γύρω από όλα αυτά παίζεται η ελληνική εθνική κυριαρχία επί της περιοχής καθώς και το μέλλον της σε σχέση με την ελλάδα. Η τουρκία έχει πιάσει τα πόστα. Εθνικιστικά και οικονομικά. Και ο έλληνας πρωθυπουργός προφανώς και έχει συζητήσει το θέμα “ΕΟΖ στην Θράκη” με την γερμανική ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι εντολές έχουν δοθεί.