Πώς γίνεται μια χώρα, όπως η Ελλάδα, με τόσο μεγάλη παράδοση στην αλιεία, να εισάγει σήμερα το 66% των ψαριών που καταναλώνει; Από πότε η αλιεία στις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου δεν μπορεί να στηρίξει τις ανάγκες των καταναλωτών και οι εισαγωγές έχουν αγγίξει τα 5 εκατομμύρια τόνους ετησίως; Μπορεί η καταπολέμηση της υπεραλίευσης και η υπεύθυνη κατανάλωση ψαρικών να αλλάξουν την εικόνα; Η νέα έκθεση του WWFρίχνει φως στις «διαδρομές του ψαριού» στη Μεσόγειο» και καλεί για αλλαγή πορείας!
Τα Μεσογειακά κράτη της ΕΕ - Κροατία, Γαλλία, Ελλάδα, Ιταλία, Σλοβενία, Ισπανία και Πορτογαλία - τα οποία αναλύονται στη νέα έκθεση του WWF,Seafood and the Mediterranean: local tastes, global markets (Θαλασσινά και Μεσόγειος: τοπικές προτιμήσεις, παγκόσμιες αγορές), συγκαταλέγονται στους μεγαλύτερους καταναλωτές ψαρικών παγκοσμίως. Η περιοχή έχει ετήσια μέση κατανάλωση 33,4 κιλών ψαρικών κατ’ άτομο, τη στιγμή που ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 22,9 κιλά και ο διεθνής μέσος όρος 19,2 κιλά. Αναφορικά με την Ελλάδα, ιδιαίτερα υψηλή είναι η ετήσια κατανάλωση ψαρικών κατ’ άτομο, η οποία αγγίζει τα 19,6 κιλά, εκ των οποίων το 66% είναι εισαγόμενα, το 22% προϊόντα εγχώριας υδατοκαλλιέργειας και μόνο το 12% προϊόντα εγχώριας αλιείας. Αντίστοιχα, η κατανάλωση στην Πορτογαλία είναι 56,8 κιλά, τα οποία αντιστοιχούν σε πάνω από ένα κιλό ψαρικών κατ’ άτομο την εβδομάδα, ενώ η Ισπανία έχει την επόμενη υψηλότερη κατανάλωση, με 42,4 κιλά ψαριών.
Επιπλέον, σύμφωνα με τη συγκεκριμένη μελέτη, το μεγαλύτερο ποσοστό των ψαρικών που πωλούνται στις αγορές της Μεσογείου είναι εισαγόμενα και προέρχονται, κυρίως από αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ σημειώνεται παράλληλα, ότι για κάθε κιλό ψαρικών που αλιεύονται ή εκτρέφονται στα μεσογειακά κράτη της ΕΕ, σχεδόν δύο ακόμα κιλά εισάγονται από άλλες χώρες.
Για να κατανοήσει κανείς την κλίμακα του εμπορίου αρκεί να αναφέρουμε ότι τα μεσογειακά κράτη της ΕΕ καταναλώνουν σχεδόν 7,5 εκατομμύρια τόνους ψαρικών ετησίως. Παρόλα αυτά, εξ αυτών μόνο οι 2,75 εκατομμύρια τόνοι προέρχονται από εγχώριες πηγές. Αυτό σημαίνει ότι αφενός για να καλύψουμε τη ζήτηση, κάθε χρόνο αναζητούμε από άλλες χώρες 5 εκατομμύρια τόνους ψαρικών και αφετέρου, ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού στις αναπτυσσόμενες χώρες κυρίως, εξαρτώνται από αυτήν την υψηλή ζήτηση ψαρικών στη Μεσόγειο. Σημειώνεται μάλιστα ότι τα μεσογειακά κράτη της ΕΕ απορροφούν το 36% όλων των ψαρικών που εισάγονται από τρίτες χώρες. Μεγάλο μέρος των εισαγωγών προέρχεται από τη Βόρεια Αφρική (Μαρόκο, Τυνησία, Αλγερία, Λιβύη), ενώ σημειώνεται ότι το 2014, τα μεσογειακά κράτη της ΕΕ εισήγαγαν περίπου 1,8 εκατομμύρια τόνους από αναπτυσσόμενες χώρες της περιοχής (Μαρόκο, Τυνησία, Αλγερία, Λιβύη, Μαυριτανία, Αίγυπτος και Τουρκία).
Τα πράγματα όμως, δεν ήταν έτσι και στο παρελθόν. Παλαιότερα, η Μεσόγειος είχε μεγάλη επάρκεια ψαρικών, σε αντίθεση με σήμερα που η υπεραλίευση, η παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία, αλλά και η μη υπεύθυνη κατανάλωση ψαρικών θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή στις θάλασσές μας.
Ο Marco Costantini, υπεύθυνος του Μεσογειακού γραφείου του WWF για θέματα αλιείας δήλωσε: «Η κατάσταση στη Μεσόγειο αντανακλά την παγκόσμια κρίση στον τομέα της αλιείας. Πρέπει επειγόντως να διαχειριστούμε καλύτερα τις σχέσεις μας με τα ψάρια και τις θάλασσές μας, και να εντάξουμε την έννοια της βιωσιμότητας στο επίκεντρο των αγορών ψαρικών στην περιοχή μας».
Η λύση είναι στα χέρια μας με το WWF Fish Guide
Μέρα με τη μέρα τα ψάρια χάνονται και οι θάλασσές μας στερεύουν λόγω της υπεραλίευσης. Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα με παγκόσμιες περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που έχει όμως μια πολύ απλή λύση: την υπεύθυνη κατανάλωση ψαρικών. Επιλέγοντας βιώσιμα ψαρικά προστατεύουμε το θαλάσσιο περιβάλλον και διασφαλίζουμε ότι τα ψάρια δεν θα χαθούν από τις θάλασσές μας. Και πώς μπορούμε να επιλέξουμε τα ψαρικά μας υπεύθυνα; Με το WWF Fish Guide app, τον Οδηγό Υπεύθυνης Κατανάλωσης Ψαρικών του WWF έχουμε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεται να ξέρουμε πριν αγοράσουμε ή πριν παραγγείλουμε ψαρικά, είτε εγχώρια είτε εισαγόμενα.
Το WWF Fish Guide διατίθεται δωρεάν για συσκευές Android και iOS, λειτουργεί και offline χωρίς να απαιτείται σύνδεση στο Διαδίκτυο, ενώ εκτός από τις συστάσεις του WWF περιλαμβάνει και πρωτότυπες συνταγές από διάσημους σεφ απ’ όλο τον κόσμο που στηρίζουν την εκστρατεία του WWF για την υπεύθυνη κατανάλωση ψαρικών.
Κατεβάστε το WWF Fish Guide και βάλτε το δικό σας λιθαράκι για υγιείς θάλασσες, γεμάτες ψάρια!
Σημειώσεις για συντάκτες:
- Μπορείτε να διαβάσετε την έκθεση του WWF στο:Seafood and the Mediterranean: local tastes, global markets(Θαλασσινά και Μεσόγειος: τοπικές προτιμήσεις, παγκόσμιες αγορές), ενώ επισυνάπτεται περιληπτική αναφορά της μελέτης.
- Το WWF Fish Guide, δημιουργήθηκε από το WWF Ελλάς, στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής εκστρατείας Fish Forward που υλοποιείται σε 11 χώρες με στόχο την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, των επιχειρήσεων και των φορέων για τις παγκόσμιες οικολογικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις της υπεραλίευσης και την προώθηση της υπεύθυνης κατανάλωσης ψαρικών.
- Το πρόγραμμα Fish Forward συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την υποστήριξη της Unilever.
- Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον online οδηγό για την υπεύθυνη κατανάλωση ψαρικών.
Περισσότερες πληροφορίες:
Ιάσονας Κάντας, υπεύθυνος γραφείου τύπου WWF Ελλάς, τηλ: 210 33 14 893, κιν: 697 185 9632, i.kantas@wwf.gr