31 Δεκεμβρίου, 2017

2 νέα κείμενα στα Σαμοθρακίτικα από την κυρία Άννα Δεληγιάννη-Τσιουλπά


Αναγνώστης σχολίασε μεταξύ άλλων στο προηγούμενο κείμενο της κυρίας Δεληγιάννη πως θα ήθελε περισότερα κείμενα με την διάλεκτο της Σαμοθράκης και η κυρία Δεληγιάννη ανταποκρίθηκε άμεσα. Πρέπει να ομολογήσω πως δεν είναι ο μόνος αναγνώστης που θέλει περισότερα κείμενα...

1) Η βασλόπτα τσ’Αλιξάντιργιας

-Γιώωρ’,Γιώωρ’  ,μ’ας ένι πού χαντακώθκις ,έδια βήηκις, θέλα φέρς κανέ κουτσίν’.Γιώωρ’.Εε,μπ’η καμένους !
-Αλιξάντιργιαα,Αλιξάντιργιαα,ε πνα΄νι κφαμός.Αλιξάντιργιααα!
-Τι ένι ;
-Ισύ πού γείσι ,πού στ’αλιακά λιέσι κι δεν ακούς απ’ σι γέευου!
Πάνι φέρ’ καμπόσα κουτσίνια !

-Τι να τα κάνς;
-Ό,τ’ τα κάν’ η κόσμους ,για ντου φούρνου ,τι να τα κάνου ,να τα φάγου;
-Κάλα δεν-ι ζύμουσις ,τι α φουρνίισ’;
-Αα σι παίξου μπουρού ν’ακούσ’γούλ’!
Καμνιά βουλά ,σέμπκι μέσα ικείν’ κ’έστουουσι του σουφραλίκ’ να κουσνίσ’ τ’αλέβιι.
Σέμπκι ικιός γανιασμένους !
-Κάλα σήμια τι έπαθις απ’ντ αυγή ανιγκιιμνιάιζ’κ’έφγα να μη σ’ακούγου.
-Ταχιά ένι τ’αγιού Βασλιού ,σι λέει τίπουτα γιά, ντιπ!
Να βασλόπτα να κάνου !
-Κάλα σήμια ,χτε έπιιπι να ντη κάνς .
-Κάνι ισύ ,τι σι γείπα κ’ιγώ απού γούλα αα κάνου .
Μόλις έκανι η γι άθιιπους να γνέψ’
-Φέι μ’ κι τ’αλέβιι απ’απού ‘κει .
-Κάλα έευτου τι ένι απ’ έις καταγή ;
-Φέρ’ισύ, να μη δε σώσ’.
Μόλις γήφιι τ’αλέβιι …
-Άναψι στγιά κι βάλ’απάν ντ’ χαρκότσκα .
Πήγι άναψι ντη στγια ,έβαλι ντ’χαρκότσκα μι του νι-ό .
-Οχ-οχ ,οχ!
-Τι ένι;
-Πγιάσκι του πουδάι μ’ ,έλα τάαβαμ’.
-Έετς αα κάνς βασλόπτα;Όπ’ γείσι!
Κατά τς έντικα η βασλόπτα γήνταν κι του όντι έτοιμ’ για φούρνισμα.
Σήκουσι του μισάλ’η γι Αλιξάντιργια ,πάτσι μι του δαχτύλι τς κι ντη φύτσι ,φτου-φτου-φτου!
Τάαβξι τα κάρβνα όξου απ’ ντου φούρνου ,ντου πάστιιψι μι ντη σφούγγια ,φούρνισι ντ΄βασλόπτα ,σουφέλιασι του καπάκ’  κι έγνιψι να κάν’ τα   κτσουδούλια τς
Σια τσι δγιο η πίτα γήνταν έτοιμ’ ,ντ’ έβγαλι απ’ ντου νταβά ντη σκούπσι καλά κι λάλσι :
-Γιώρ’ ,φέρ’ γιένα λιόκλαδου μκόο να βάλου σ’ντ’βασλόπτα .
Ικιός άκσι ,πάντα άκγι ,μουου η κυρά τ’ ,σα να τα γήθιλι γούλα στου χέρ’.
-«Έλα», ντη λάλσι απ’ ντ πόρτα , «έλα πάρ’ του κλαδί ,να μη μπαίνου ΄μέσα μι τα παλιουπάπτσα»!
-Έλα-έλα ,δε παθαίν’ κάντιμπουτα οι παλιουτιιχές ,κι σα ,έχ’ ργυάκ’ αα φαν μι του σουπαντίκ μιθάβιργιου κι αα γυαλίσ’η τίιχα τς.
-Απού μέσα τ’:καλή γείσι, μου έευτου του κουσούρ’ να τα θέλς γούλα στου χέρ ‘πόσου αα του τααβήξου ακόμα!
Του βράδ’πήγει έντικα και.Η γι’Αλιξάντιργια :άιντι Γιώρ΄σήκου να σιάσουμ’ του τραπέζ’κι αα ν’έρτ’ τα πιδγιά .
Χτύπσι  η πόρτα ακούσκι   «κι του χρόν’» κι κάτσαν τ’αγγόνια στου τραπέζ’ .Γείχαν κι ντου ξινκό ντουν αγγουνό .
Δώδικα νταν,έκουψι η παππούς ντ’ πίτα γείπαν γιένας απ’ ντουν άλλου «Χρόνια Πουλλά.
Η Γιώρς φίλσι ντ κυρά τ’ κι ντη γείπι  στ’ αυτί: «άιντι κι του νέου έτους να μη τα θέλς γούλα στου χέρ’ γιατί μαζεύ για κι του κβάρ’»
Ικείν’πέταξι γιένα κάκανου κι η ξινκός ντη λέει : «Γιαγιά, φέρε την καλή την βασιλόπιτα, όχι ψωμί»
-Ε,μωρ’ μπαμπά μ΄,η μάνα σ΄ δε σι γείπι τι έτουουγι τόσα χόονια !
-Εγώ θέλω τσουρέκιιιι.
-Τσιουρέκ’ ,μαρέκ’ ,σιαπία ,στου σπίτ’ σας ,η γιαγιά απόψι έχ’ βασλόπτα τς Αλιξάντιργιας !
Άιντι Χρόνια Πουλλά!
Άννα Δεληγιάννη-Τσιουλπά


⇜⇜⇜ - ⇝⇝⇝
2) Η Βαρβαούδα
-Βαρβαούδα μάνα μ,’ κατίβα απ’ ντου γάδαου γιατί  αα πέισ’ κ’η καμένους χάθκα απ’ ντου μπαμπά σ’.
-Καλά  -καλά, αα κατίβου.
Η γάδαους όμους δώκει κατά σιακάτ’ κατ’ απ’ άξι μνια γαδούα κι αρχίνσι να γκαϊζ κι η Βαρβάούδα τσίρζει κι ξισήκουνι ντου κόσμου.
-Βάστα-βάστα απ’ να’ις του ψιάκουμα…
 -Πέφτουου, γείπι κι έσκασι καταγή σα καρπούζ’.
Γίσουσι κ’ ικιός, ντη σήκουσι ,μου ικείν’ γήνταν χτυπμέν’ κι τσίρζι.
-Αχ η καμένους τι έπαθα ,δεν έκανι να σι λείπ’ η καβάλα.
-Παππού σώπα ,δεν έχου κάντιμπουτα .
-Άιντι κάτσι δουνά να μάσου ντου γάδαου, γιατί αα φύγ’.
Ντ’ άλλ ντ μία.
-Βαρβαούδα μάνα μ’ ,για του Θιό, μη πας κουντά σ’του κγιαρ γιατί χπα.
Σι κουμάτ’.
-_Πάγου,πάγου, πάγουουου μπε.
-Εε τ’ουργισμένου ,δε σι γείπα να κάιτς  σιαδώ;

Του κγιαρ ντη κύλα καταγή όσου να σώσ’ η καμένους.                                                 -Κίτσσς γιέρμου._Χτύπσις; Δε αα κουντουκάιτς καμνιά βουλά;

Πάνι μπε, μέσα να κάνου τσι δλειές-ι-μ’.
Κι τρίτ’ βουλά.
-Βαρβαούδα μάνα μ’ ,να μη πας σιακεί σ’ντου φάαχτ’ γιατί γίφια τα βάαδγια. 
Σι κουμάτ… 
-Παππούουου, τέεχα μπε ,τέεχα μι μπιρμπλακήκαν οι μέλσις.
-Ααχ η  καμένους τι έπαθα! Kείτι έεφτ Βαρβαούδα, δεν έχου σκουπό να πιθάνου.
Άννα Δεληγιάννη-Τσιουλπά