Για
πλοία
Αναμφισβήτητα,
ναυτιλία και θαλάσσιο περιβάλλον
οφείλουν να συνυπάρχουν. Με αυτή την
παραδοχή, τα μεγάλα ναυτικά
ατυχήματα και οι μεγάλες ρυπάνσεις,
οδήγησαν Κυβερνήσεις και Διεθνείς
Οργανισμούς στην υιοθέτηση όλο και
αυστηρότερων κανονισμών, οδηγιών και
συμβάσεων, ώστε αυτά να εξαλειφθούν ή
τουλάχιστον να μειωθούν.
Το
πολυδιαφημισμένο ως αβύθιστο υπερπολυτελές
υπερωκεάνιο ‘ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ’, τον Απρίλιο
του 1912, συγκρούστηκε με ένα παγόβουνο
στον Ατλαντικό και βυθίστηκε κομμένο
στα δύο, μαζί με 1523 από τους 2228 επιβαίνοντές
του. Το ναυάγιο αυτό, ήταν ο κύριος λόγο
που το 1914 καταρτίστηκε η πρώτη Διεθνής
Σύμβαση για την Ασφάλεια της Ανθρώπινης
Ζωής στη Θάλασσα
(International Convention for the safety of life at sea),
η γνωστή SOLAS.
Η
προσάραξη του δεξαμενόπλοιου ‘Torrey
Canyon’, στα στενά της Μάγχης το
1967, από την οποία προκλήθηκε η
μεγαλύτερη πετρελαϊκή θαλάσσια
ρύπανση -120.000 τόνοι μαζούτ - που είχε
καταγραφεί μέχρι τότε, είχε ως
αποτέλεσμα στην 23η Σύνοδο του ΟΗΕ,
το 1968, να αποφασισθεί η δημιουργία μιας
Διεθνούς Σύμβασης που θα κάλυπτε όλες
τις μορφές της θαλάσσιας ρύπανσης. Η
πρωτοβουλία αυτή ενισχύθηκε και από
τη Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το Ανθρώπινο
Περιβάλλον, στη Στοκχόλμη το 1972. Με τη
συμμετοχή του ΙΜΟ πραγματοποιήθηκε
στο Λονδίνο τον Οκτώβριο και Νοέμβριο
του 1973, η Διεθνής Συνδιάσκεψη για τη
Θαλάσσια Ρύπανση όποτε και υιοθετήθηκε
η Διεθνής Σύμβασης για την Πρόληψη της
Ρύπανσης από τα Πλοία
(International Convention for the Prevention of Pollution from Ships),
η γνωστή MARPOL.
Στις
8 Δεκεμβρίου του 1999, το δεξαμενόπλοιο
«Erika» με σημαία Μάλτας, μεταφέροντας
30.800 τόνους μαζούτ, καθώς έπλεε στα
ανοικτά της Βρετάνης στη ΒΔ Γαλλία,
συνάντησε σφοδρή θαλασσοταραχή και
κόπηκε στα δύο. Σχεδόν 20.000 τόνοι μαζούτ
χύθηκαν στη θάλασσα, ρυπαίνοντας 400 χλμ
ακτογραμμής.
Στις
13 Νοεμβρίου του 2002, το δεξαμενόπλοιο
«Prestige» με σημαία Μπαχάμες, μεταφέροντας
77.000 τόνους μαζούτ, καθώς έπλεε ανοικτά
της Γαλικίας στη ΒΔ Ισπανία, έπεσε σε
καταιγίδα και εμφάνισε ρήγμα με αποτέλεσμα
τη διαρροή του φορτίου του, ρυπαίνοντας
1.700 χλμ. ακτογραμμής σε Ισπανία, Πορτογαλία
και Γαλλία.
Από
τη διερεύνηση αυτών των δυο ναυτικών
ατυχημάτων, που έγιναν μέσα σε μια
τριετία, πρόεκυψε ένα κοινό στοιχείο :
Αν είχαν προσεγγίσει έγκαιρα σε ασφαλές
καταφύγιο (όρμο ή λιμάνι) ενδεχομένως
να είχε αποφευχθεί το κόψιμο τους στα
δυο και σίγουρα η ρύπανση που θα
προκαλούσαν θα ήταν πολύ μικρότερη από
αυτή που προκάλεσαν.
Έτσι,
το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο
της Ε.Ε εξέδωσαν την Οδηγία 2002/59 με
την οποία προβλέπεται (άρθρο 20), μεταξύ
άλλων, και ο προ - καθορισμός καταφυγίων (όρμων
και λιμένων) - refuge ports από
κάθε χώρα κράτος-μέλος της Ε.Ε ώστε, όταν
ένα πλοίο βρεθεί μεσοπέλαγα σε κίνδυνο
από οποιαδήποτε αιτία, κακοκαιρία,
μηχανική βλάβη, πυρκαγιά κλπ, να μπορεί
να κατευθυνθεί έγκαιρα και σε συνεννόηση
με την αρμόδια αρχή, σε όρμο ή λιμάνι
καταφυγής ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα
τυχόν δυσμενή αποτελέσματα. Η Κοινοτική
Οδηγία, με το ΠΔ 49/2005 «Κοινοτικό Σύστημα
Παρακολούθησης και Κυκλοφορίας Πλοίων»,
ενσωματώθηκε στο εθνικό μας δίκαιο.
και…
ανθρώπους
Αλλά
ό,τι συμβαίνει στη θάλασσα είναι μια
εικόνα αυτών που συμβαίνουν και στην
ανθρώπινη ζωή. Δεν παρομοιάζεται και η
ανθρώπινη ζωή με θάλασσα ; Θάλασσα που
δεν έχει μόνο μπουνάτσες αλλά και
φουρτούνες, που δεν έχει μόνο άπνοια,
αλλά και θυελλώδεις ανέμους, ποικίλες
θλίψεις και συμφορές.
Οι
άνθρωποι, ως πλοία, κινδυνεύουμε στην
πολυτάραχη θάλασσα της ζωής. Κινδυνεύουμε
σωματικά, αλλά πολύ περισσότερο
κινδυνεύουμε ψυχικά και αναζητούμε
όρμο ή λιμάνι καταφυγής για να
σωθούμε. Χρειαζόμαστε κι έναν όρμο
ή ένα ασφαλές λιμάνι για να καταφύγουμε
στις δύσκολες στιγμές.
Ήδη
η Μεγάλη Σαρακοστή ξεκίνησε και κάθε
Παρασκευή, στους Ορθόδοξους Ναούς θα
ψάλλονται οι Χαιρετισμοί της
Παναγίας. Είναι μια από τις ωραιότερες
ακολουθίες και συγχρόνως μια από τις
καλύτερες προσευχές.
Για
να είμαστε ασφαλείς, δεν χρειαζόμαστε
μόνο ένα σταθερό καράβι. Χρειαζόμαστε
κι έναν όρμο ή ένα ασφαλές λιμάνι για
να καταφύγουμε στις δύσκολες στιγμές.
Έτσι η Εκκλησία μας στους «Χαιρετισμούς»
στο πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου
αξιοποιεί αυτήν την εικόνα και της
αποδίδει τον χαρακτηρισμό: «Χαίρε,
ότι λιμένα των ψυχών ετοιμάζεις… Χαίρε
ολκάς των θελόντων σωθήναι, χαίρε λιμήν
των του βίου πλωτήρων…».
Η
Παναγία είναι και το ασφαλές πλοίο,
στο οποίο μπορούν να επιβιβαστούν και
να ταξιδέψουν με ασφάλεια όσοι επιθυμούν
να σωθούν, αλλά και το ασφαλές
λιμάνι για αυτούς που θέλουν να
αγκυροβολήσουν είτε για να ξεκουραστούν
είτε για να προφυλαχθούν από τις τρικυμίες
και τις καταιγίδες της βιωτής.
Η
Παναγία μας, δοκιμάστηκε στις τρικυμίες
της ζωής κι άντεξε. Βίωσε τον πόνο, τη
μοναξιά, τη λύπη, την αποδοκιμασία, την
προσφυγιά, την απλότητα, την υπέρβαση
των φυσικών νόμων, αλλά και τη χαρά της
Ανάστασης. Η Παναγία, όπως η ίδια άντεξε
όλες τις τρικυμίες της ζωής, με τον ίδιο
τρόπο μας προσφέρει, ως άλλο λιμάνι
καταφυγής, ασφάλεια, για να μην κλονιζόμαστε
στους κινδύνους της πολυτάραχης ζωής
μας και να σωθούμε.
Κι
αυτή τη Σαρακοστή, μέσα από τους
«Χαιρετισμούς» στο πρόσωπο της Υπεραγίας
Θεοτόκου, είθε να βρούμε το λιμάνι
καταφυγής μας. Αυτό θα μας βοηθήσει να
συνεχίσουμε με ασφάλεια το ταξίδι μας
και να καταπλεύσουμε αισίως και οριστικά
στον ουράνιο λιμένα.
Καλή
Σαρακοστή !
Αλεξανδρούπολη
Μάρτης 2020
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Υποναύαρχος
Λ.Σ (ε.α)