Λίγες περιοχές φέτος αναμένουν μεγαλύτερες των περσινών ποσότητες ελαιολάδου, ακόμη και αν λόγω της παρενιαυτοφορίας ήλπιζαν σε κάτι καλύτερο. Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν, κυρίως κατά την ανθοφορία και την καρπόδεση, επηρέασαν τα δέντρα, ενώ ο παρατεταμένος καύσωνας του καλοκαιριού αφυδάτωσε τους κατά τα άλλα ποιοτικούς καρπούς, ελλείψει δάκου.
Παράλληλα, δυσκόλεψαν και τις εκτιμήσεις, που σε πολλές περιπτώσεις διατυπώνονται με επιφύλαξη. Για τους περισσότερους το επόμενο διάστημα κρίνεται καθοριστικό για τις φετινές ποσότητες και την ποιότητα του ελαιολάδου, με τα δέντρα να χρειάζονται ποτιστική βροχή, αλλά και συνθήκες που να μην επιτρέψουν όψιμες δακοπροσβολές.
Η «ΥΧ» για τέταρτη συνεχή χρονιά παρουσιάζει την πρώτη εκτίμηση για τη νέα παραγωγική περίοδο. Στο οδοιπορικό που ακολουθεί αποτυπώνονται οι προβλέψεις των κατά τόπους ΔΑΟΚ, οι οποίες συχνά διασταυρώνονται με τις εκτιμήσεις τοπικών παραγωγικών φορέων.
Μεγάλες απώλειες σε Αν. Μακεδονία-Θράκη, εξαίρεση η Σαμοθράκη
Με εξαίρεση τη Σαμοθράκη, που αυξάνει την εξαιρετική πλην μικρή παραγωγή της, οι υπόλοιπες περιοχές της Αν. Μακεδονίας-Θράκης μετρούν φέτος σοβαρές έως πολύ σοβαρές απώλειες ελαιολάδου.
Η πτώση μπορεί να ξεπεράσει το 50% συγκριτικά με πέρυσι, ιδιαίτερα λόγω του δεκαήμερου παγετού του Απριλίου, αναφέρει ο προϊστάμενος στη ΔΑΟΚ Καβάλας, Λεωνίδας Καστανάς, προσθέτοντας ότι εντοπίζεται κυρίως στα ηπειρωτικά.
Μετά τις 25 Ιουνίου ο δάκος έδειξε αύξηση στη Θάσο, όμως ο καύσωνας και οι έγκαιροι ψεκασμοί σταμάτησαν τυχόν επέλαση, όπως εξηγεί ο Θεόδωρος Μανιταράς, γεωπόνος της ΔΑΟΚ και υπεύθυνος δακοκτονίας για το νησί. Η παραγωγή είναι μέτρια ποσοτικά, ενώ οι χαμηλότερες θερμοκρασίες και η υγρασία του Σεπτεμβρίου δεν αποκλείεται να προκαλέσουν νέα έξαρση του δάκου.
Χαμηλά ποσοστά δάκου μεταφέρει και από τη ΔΑΟΚ Έβρου ο αναπληρωτής προϊστάμενος, Απόστολος Ξανθόπουλος, όμως «ο καιρός αλλάζει και οι εμφανίσεις αυξάνονται», συμπληρώνει. Αν όλα εξελιχθούν ευνοϊκά, στη Σαμοθράκη η χρονιά αναμένεται καλή. Η παραγωγή της Αλεξανδρούπολης χτυπήθηκε από όψιμο παγετό, που μείωσε δραματικά την ανθοφορία.
Επιπρόσθετα, το πρόσφατο χαλάζι σε Έβρο και Ροδόπη προκάλεσε τεράστιες ζημιές. Αλεξανδρούπολη και Δράμα αναμένουν σημαντικές μειώσεις, ενώ στη Μαρώνεια αναμένεται μέτρια χρονιά, σύμφωνα με τη ΔΑΟΚ. Για την Ξάνθη, η μείωση εκτιμάται στο 30%-40%.
Στο ναδίρ και το λάδι της Χαλκιδικής
Ακολουθώντας τις σημαντικές απώλειες που αναμένονται στις πράσινες βρώσιμες Χαλκιδικής, ανάλογα χαρακτηριστικά παρουσιάζει και το ελαιόλαδο της περιοχής.
Ο γεωπόνος και μεταποιητής πράσινης ελιάς, Σπύρος Χούτας, εκτιμά απώλειες πάνω από 50%. Αν και είναι νωρίς για εκτιμήσεις, μειωμένη παραγωγή και ειδικά στις ξερικές εκτιμά και ο π. πρόεδρος του ΕΑΣ Πολυγύρου, Ευάγγελος Ευαγγελινός, μεταφέροντας την ύπαρξη σκέψεων από ιδιώτες να μην ανοίξουν τα ελαιοτριβεία.
Στα κάτω τους οι ποσότητες του κάμπου, στις Σποράδες το μεγαλύτερο πλήγμα
Μειωμένη κατά 50% περίπου εκτιμάται φέτος η παραγωγή ελαιολάδου της Μαγνησίας, σύμφωνα με τον προϊστάμενο της ΔΑΟΚ, Νίκο Λιανό. Τον χειμώνα δεν σημειώθηκαν χαμηλές θερμοκρασίες, την άνοιξη υπήρξαν ισχυροί παγετοί και ακολούθως η συνήθης επικονίαση δεν ήταν η επιθυμητή, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.
Μεγαλύτερη είναι η ζημιά στις Σποράδες, όπου ο καρπός είναι σε ποσοστό μόλις 2%, κάτι που σημαίνει ότι μετά βίας θα συγκομιστούν 140 τόνοι ελιάς για την παραγωγή περίπου 23 τόνων ελαιολάδου. Ο νομός καλλιεργεί Κονσερβολιά, από την οποία το 57,61% κατευθύνεται στην ελαιοποίηση, το 39,28% έχει μεικτή χρήση και μόλις το 3,11% πηγαίνει για επιτραπέζια.
Αντιστοίχως και στη Λάρισα, ο καιρός φέτος φέρνει μείωση στις αποδόσεις, σύμφωνα με τον προϊστάμενο του τμήματος Φυτοπροστασίας της ΔΑΟΚ, Δημήτρη Σταυρίδη, που επισημαίνει παράλληλα την απουσία προβλημάτων με τον δάκο, μέχρι στιγμής.
Από την τιμή της πράσινης θα εξαρτηθεί η ελαιοποίηση στη Στερεά
Σημαντική μείωση, η οποία προσεγγίζει ακόμη και το 80% της μέσης απόδοσης, σημειώνεται φέτος στην ελιά Άμφισσας, που καλλιεργείται κυρίως σε Φθιώτιδα, Φωκίδα και Εύβοια. Για οριακή καρποφορία κάνει λόγο ο γεωπόνος της ΔΑΟΚ Φθιώτιδας, Γιάννης Ζαρμπούτης. Κατά τον ίδιο, το ποσοστό παραγωγής κυμαίνεται από 20% έως 30% για τις μεγαλόκαρπες ποικιλίες και για τις μικρόκαρπες μπορεί να φτάσει και το 40%.
Σύμφωνα με τον Νίκο Σιδηρόπουλο, γεωπόνο από τη ΔΑΟΚ, η Φθιώτιδα εκτιμά για φέτος παραγωγή περίπου 3.000 τόνων ελαιολάδου, ενώ η Φωκίδα 800 τόνους σε σχέση με τους 600 πέρυσι. Κι όλα αυτά, αναλόγως πάντα και της τιμής της βρώσιμης.
Για τη Βοιωτία, ο γεωπόνος της τοπικής ΔΑΟΚ, Χρυσόστομος Σίσκος, προβλέπει παραγωγή 1.000 τόνων. Κάπου εκεί υπολογίζεται και η παραγωγή της Εύβοιας, σύμφωνα με τον γεωπόνο της ΔΑΟΚ Ευβοίας, Στέφανο Σπαρτινό.
Ακραίες θερμοκρασίες και πυρκαγιές ανέτρεψαν την αρχική αισιοδοξία στη Δυτική Ελλάδα
Η φετινή ελαιοκομική χρονιά δεν φαίνεται να εκπληρώνει τις προσδοκίες των παραγωγών της Δυτικής Ελλάδας που, ύστερα από έναν κρύο χειμώνα, τον οποίο χρειάζονταν τα δέντρα, και ελλείψει σημαντικών προσβολών από τον δάκο, ανέμεναν μεγαλύτερη παραγωγή.
Τον Μάιο το σκηνικό άρχισε να αλλάζει, από τη μία με τις ακραίες θερμοκρασίες και από την άλλη με τις πυρκαγιές, όπως στην περίπτωση της Ηλείας. Εκεί, οι πυρκαγιές φαίνεται ότι μειώνουν τις πρώτες εκτιμήσεις από τους 25.000 στους 20.000 τόνους, σύμφωνα με τον Γιώργο Μικέογλου, από τη ΔΑΟΚ Ηλείας. Μετά και τον καύσωνα του περασμένου Μαΐου, η καρποφορία έχει φτάσει στο 65% της παραγωγής, προμηνύοντας μέτρια χρονιά, εξηγεί.
Μειωμένη παραγωγή, κυρίως στις επιτραπέζιες και όχι στο ελαιόλαδο, αναμένεται στην Αιτωλοακαρνανία. Η ακαρπία, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας που έφεραν οι καύσωνες, χαρακτηρίζεται σημαντική.
Η περιοχή, με εκτίμηση τους 11.000 τόνους ελαιολάδου, κινείται στα περσινά επίπεδα, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο γεωπόνος της ΔΑΟΚ, Γιώργος Κοντογιώργης. Τέλος, λιγότερο αλλά ποιοτικότερο αναμένεται το λάδι στην Αχαΐα, σύμφωνα με την εκτίμηση που μεταφέρει η Μάρθα Λαριομάτη, γεωπόνος στη ΔΑΟΚ.
Οι βροχές θα κρίνουν την παραγωγή της Πελοποννήσου
Σημαντικά μειωμένη θα είναι η παραγωγή του ελαιολάδου και της ελιάς στην Πελοπόννησο, σε μία χρονιά που όλοι περίμεναν ότι θα ήταν ιδιαίτερα παραγωγική. «Η φετινή θα εξαρτηθεί από το αν έχουμε βροχές τα επόμενα 24ωρα», σχολίασε ο προϊστάμενος στη ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος. Πάντως, ήδη μιλούν για 24.000 τόνους ελαιολάδου, χαμηλότερα από τους 28.000 της αρχικής εκτίμησης. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στη Μεσσηνία, όπου σύμφωνα με τον Κυριάκο Σκούλικα από τη ΔΑΟΚ εκτιμάται παραγωγή 24.000 τόνων.
Στα περσινά επίπεδα κινείται και η Λακωνία, παρά τους αρχικούς υπολογισμούς για 30.000 τόνους, με τον πήχη πλέον να τίθεται στους 16.000 τόνους. Μείωση κατά 20%-25% από πέρυσι αναμένει και η Αργολίδα, σύμφωνα με τον Γιώργο Κουρόγιωργα από τη ΔΑΟΚ, ενώ περίπου στους 7.000 τόνους θα κινηθεί η Κορινθία.
Από τον καύσωνα δεν γλύτωσε ούτε ο αττικός ελαιώνας
Σε προβλήματα από τις θερμοκρασίες του Μαΐου, με την εικόνα να επιβαρύνεται από την παρατεταμένη ξηρασία, αποδίδουν τα στελέχη των ΔΑΟΚ τις φετινές επιπτώσεις στην παραγωγή ελαιολάδου. Στα περσινά ίσως και πιο κάτω επίπεδα θα κινηθούν περιοχές της Ανατολικής Αττικής. Αντίστοιχα και για τη Δυτική Αττική, η καλή χρονιά που αναμενόταν λόγω παρενιαυτοφορίας δεν φαίνεται να έρχεται.
Σημαντική ακαρπία στην Άρτα, μειώσεις σε Θεσπρωτία και Πρέβεζα
Οι παρατεταμένες ζέστες έπληξαν και τον ελαιώνα της Πρέβεζας. Φέτος η παραγωγή μεταφέρεται στην περιοχή της Πάργας, που έχει κατά κανόνα τη Λιανολιά Κερκύρας και έχει καλύτερη εικόνα από πέρυσι, δεν έχει όμως ποσότητες ο υπόλοιπος νομός.
Με την καρποφορία στο 25%-30% περίπου και φαινόμενα καρπόπτωσης, φέτος η παραγωγή της Θεσπρωτίας υπολογίζεται χαμηλά. Γενικότερα, υπάρχει και οψίμιση σε όλα τα οπωρολαχανικά, μεταφέρει από τη ΔΑΟΚ ο προϊστάμενος, Θεοχάρης Μητσάκης. «Το θέμα είναι, αν πιάσουν βροχές, να διατηρηθεί αυτό το 30% της παραγωγής», σημείωσε.
Στην περίπτωση της Άρτας, οι μη ευνοϊκές καιρικές συνθήκες έφεραν σημαντική ακαρπία, περίπου στο 90% σε σύγκριση με την προηγούμενη τριετία, σημειώνει ο Ανδρέας Βαρέλης, αναπλ. προϊστάμενος στη ΔΑΟΚ. Σύμφωνα με τα στοιχεία, φέτος η παραγωγή μπορεί να κινηθεί μεταξύ 500-1.000 τόνων από τους οποίους ένα 45%-55%, αναλόγως του μεγέθους του καρπού, πηγαίνει στην ελαιοποίηση. «Ίσως είναι η χαμηλότερη παραγωγή που έχουμε δει» σχολίασε, σχετίζοντάς τη με την κλιματική αλλαγή.
«Άσοδη» για την Κέρκυρα η νέα χρονιά
Μετά τους μεγάλους περσινούς όγκους, φέτος οι εκτιμήσεις στην Κέρκυρα μιλούν για 3.000-4.000 τόνους, κι αυτό ίσως με αισιοδοξία. Μία από τις βασικότερες αιτίες ήταν η ανομβρία που στρέσαρε τα δέντρα, ενώ παραμένει ο κίνδυνος, αφού η μικρή παραγωγή είναι και πιο ευάλωτη σε προσβολές.
Ο «Ιανός» πέρυσι άφησε μια παραγωγή 1.080 τόνων ελαιολάδου στα νησιά της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης, ωστόσο και φέτος οι ποσότητες δεν αναμένεται να πιάσουν ταβάνι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΔΑΟΚ.
Χωρίς «μαξούλι» η Λέσβος, καλύτερα από πέρυσι η Σάμος
Μακριά από μία «μαξουλοχρονιά» κινείται φέτος η Λέσβος. Η εκτίμηση είναι για κάτω από 10.000 τόνους, αναφέρει ο Γιώργος Λαγουτάρης, προϊστάμενος στη ΔΑΟΚ. Οι περσινές ποσότητες κυμάνθηκαν στους 3.000-3.500 τόνους.
«Φέτος, υπολογίζονται διπλάσιες», ανέφερε ο Χρήστος Κουτλής, πρόεδρος του ΑΣ Ακρασίου, σύμφωνα με τον οποίο περισσότερες είναι οι ελιές στο ανατολικό μέρος του νησιού, από το δυτικό και το νότιο.
Πολύ χαμηλότερα από την αρχική εκτίμηση των 300 τόνων μπορεί να κινηθεί η φετινή παραγωγή της Χίου, αφού δεν υπήρχε μεγάλο ποσοστό καρπόδεσης. «Και πέρυσι ήταν μία κακή χρονιά και δυστυχώς συνεχίστηκε και φέτος», σχολίασε ο προϊστάμενος στη ΔΑΟΚ, Μάριος Γκολέμης. Αντίθετα, σε Σάμο, Ικαρία και Φούρνους η παραγωγή «είναι καλύτερη από πέρυσι, γιατί πέρυσι υπήρξε ζήτημα με τον καύσωνα που έκαψε τα άνθη», σχολίασε ο Γιώργος Κατσικογιάννης, προϊστάμενος στη ΔΑΟΚ. «Δεν ξέρουμε από εδώ και πέρα αν θα έχουμε καρπόπτωση» συμπλήρωσε, καθώς συνεχίζουν οι ξηροθερμικές συνθήκες.
Στα περσινά επίπεδα κι ακόμη πιο κάτω η παραγωγή της Κρήτης
Μέτρια «βεντέμα» αναμένει η Κρήτη, αφού οι συνθήκες που επικράτησαν δεν μετέτρεψαν σε καρπό την αρχική ανθοφορία, ενώ και οι συνθήκες που ακολούθησαν δεν βοήθησαν τα δέντρα, αντίθετα όμως συνέβαλαν στην αντιμετώπιση μέχρι στιγμής του δάκου. Σύμφωνα με τα στοιχεία των ΔΑΟΚ, στα περσινά επίπεδα, ίσως και πιο κάτω, εκτιμάται η νέα παραγωγή για το Ρέθυμνο. Είναι «μέτρια βεντέμα», εξηγεί η Ευθυμία Βυδάκη, διευθύντρια στη ΔΑΟΚ.
Πτωτική τάση από τα περσινά επίπεδα βλέπουν και στο Λασίθι, όπου δίνουν την εκτίμηση με επιφύλαξη.
Αν και πέρυσι δεν ήταν μία πλήρης παραγωγή, τα Χανιά έφτασαν τους περίπου 25.000 τόνους, όμως για φέτος οι αναθεωρημένες προς τα κάτω εκτιμήσεις της ΔΑΟΚ βλέπουν ποσότητες της τάξεως των 19.000 τόνων. Οι καύσωνες βοήθησαν στην αντιμετώπιση του δάκου, όχι όμως και τις ίδιες τις ελιές, ειδικά όσες δεν αρδεύονται.
Με ένα 40%-45% ποσοστό καρποφορίας και μεγάλες διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή, χαμηλή είναι η εκτίμηση και για το Ηράκλειο φέτος, σύμφωνα με τον Εμμανουήλ Φιλίππου, από τη ΔΑΟΚ. Κατά τον ίδιο, το ταβάνι φέτος είναι μάλλον γύρω στους 35.000 τόνους, ενώ η μέγιστη δυνατή παραγωγή για την περιοχή είναι άνω των 50.000 τόνων, κάτι απλησίαστο τα τελευταία χρόνια, λόγω καιρού.
«Η παραγωγή μπορεί να αγγίξει τους 40.000 τόνους αν τις επόμενες μέρες βρέξει και ακολουθήσει ήπιος καιρός, αλλιώς θα κινηθεί στους 30.000 τόνους», εκτιμούν συνεταιριστικά στελέχη της περιοχής. Πάντως, από την Τετάρτη η βροχή ξεκίνησε από τα Χανιά και σύμφωνα με την πρόγνωση της ΕΜΥ αναμένεται να συνεχιστεί το σαββατοκύριακο, μετά από μήνες ανομβρίας.
Προβλέψεις για την παραγωγή ελαιολάδου 2021-2022
(ποσότητες σε τόνους)
Περιφέρειες και | Παραγωγή | Εκτιμήσεις παραγωγής | Μεταβολή |
|---|---|---|---|
Ανατ. Μακεδονία-Θράκη | |||
Καβάλα και Θάσος | 2.300 | 1.800 | -21,7 |
Ξάνθη | 400 | 300 | -25 |
Ροδόπη | 250 | 110 | -56 |
Αλεξανδρούπολη | 300 | 150 | -50 |
Σαμοθράκη | 73 | 150 | +105,5 |
Κεντρική Μακεδονία | |||
Χαλκιδική | 2.000 | 1.000 | -50 |
Θεσσαλία | |||
Λάρισα | 1.200 | 900 | -25 |
Μαγνησία | 1.500 | 1.000 | -33,3 |
Στερεά Ελλάδα | |||
Φθιώτιδα | 8.000 | 3.000 | -62,5 |
Φωκίδα | 600 | 800 | +33,3 |
Βοιωτία | 1.700 | 1.000 | -41,2 |
Εύβοια | 1.500 | 1.000 | -33,3 |
Δυτική Ελλάδα | |||
Ηλεία | 25.000 | 20.000 | -20 |
Αιτωλοακαρνανία | 11.000 | 11.000 | 0 |
Αχαΐα | 6.000 | 5.000 | -16,7 |
Πελοπόννησος | |||
Λακωνία | 16.000 | 16.000 | 0 |
Μεσσηνία | 28.500 | 24.000 | -15,8 |
Τριφυλία | 24.500 | 24.000 | -2 |
Κορινθία | 9.000 | 7.000 | -22 |
Αργολίδα | 4.500 | 3.250 | -25 |
Αττική | |||
Ανατολική Αττική | 750 | 750 | 0 |
Δυτική Αττική | 550 | 750 | +36 |
Ήπειρος | |||
Πρέβεζα | 3.500 | 2.800 | -20 |
Θεσπρωτία | 1.000 | 450 | -55 |
Άρτα | (600) | (35) | -95 |
Ιόνια Νησιά | |||
Κέρκυρα | 15.000 | 3.500 | -77 |
Κεφαλονιά-Ιθάκη | 1.080 | 1.600 | +48 |
Νησιά Βορείου Αιγαίου | |||
Λέσβος | 3.250 | 6.750 | +91 |
Χίος | 120 | 300 | +150 |
Σάμος, Ικαρία Φούρνοι | 1.000 | 1.500 | +50 |
Κρήτη | |||
Χανιά | 25.000 | 19.000 | -24 |
Ρέθυμνο | 8.000 | 8.000 | 0 |
Ηράκλειο | 35.000 | 32.500 | -7 |
Λασίθι | 16.500 | 16.000 | -3 |
Σύνολο χώρας | 255.673 | 215.395 | -15,75% |