Ο προσωπικός γιατρός παρέχει ολοκληρωμένη και συνεχή φροντίδα στο άτομο με σκοπό την πρόληψη και αντιμετώπιση της νόσου και την προαγωγή της υγείας, όπως αναφέρει η απόφαση του υπουργείου Υγείας ενώ στο ΦΕΚ περιγράφονται αναλυτικά τόσο οι τρόποι παροχής υπηρεσιών, όσο και οι διαδικασίες εγγραφής.
Αποτελεί το πρώτο σημείο επαφής του πολίτη με το δημόσιο σύστημα υγείας και σ’ αυτόν θα εγγραφούν με ελεύθερη επιλογή από 1η Ιουλίου όλοι οι πολίτες που έχουν συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους, και ο ενήλικος πληθυσμός. Οι πολίτες θα πρέπει να επιλέξουν προσωπικό γιατρό, ειδικότητας γενικής/οικογενειακής ιατρικής ή εσωτερικής παθολογίας.
Η επιλογή γιατρού θα γίνει ανάμεσα σε γιατρούς του ΕΣΥ που υπηρετούν σε Κέντρα Υγείας, ΤοΜΥ και όλες τις άλλες δημόσιες μονάδες Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης, ή σε ιδιώτες γιατρούς που είναι συμβεβλημένοι με τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.).
Σημειώνεται ότι ως προσωπικοί ιατροί ορίζονται και οι ιατροί άνευ ειδικότητας, οι οποίοι διαθέτουν πτυχίο γενικής ιατρικής.
Επίσης, σε περιοχές όπου δεν επαρκούν οι γιατροί των παραπάνω ειδικοτήτων, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Θάνου Πλεύρη δύναται ως προσωπικοί ιατροί να ορίζονται γιατροί και άλλων ειδικοτήτων, μετά από παρακολούθηση προγράμματος εκπαίδευσης/επιμόρφωσης.
ΙΣΑ: “Μπορεί ο πολίτης να απευθύνεται σε ειδικό γιατρό χωρίς παραπομπή από προσωπικό γιατρό;”
Διευκρινίσεις ζητούν οι γιατροί του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας (ΙΣΑ), καθώς υποστηρίζουν πως στον νέο νόμο υπάρχει ασάφεια, όχι μόνο ως προς το ποιοι γιατροί δύνανται να συμμετέχουν στον θεσμό, όσο και στο εάν ο πολίτης μπορεί να απευθύνεται απευθείας σε γιατρό ειδικότητας χωρίς παραπομπή από τον προσωπικό του γιατρό.
Ειδικότερα με επιστολή τους, προς τον Υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη, τα μέλη του ΙΣΑ αναφέρουν τα εξής:
«Επειδή από τις οικείες ρυθμίσεις δεν είναι απολύτως σαφές παρακαλούμε για την έγκυρη ενημέρωση των μελών μας, με εγκύκλιο σας, να διασαφηνίσετε αφενός αν ως «προσωπικός ιατρός» μπορεί να οριστεί και ιατρός μη συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ και αφετέρου αν παρά το χαρακτηρισμό του προσωπικού ιατρού ως «πύλη εισόδου», ο πολίτης έχει τη δυνατότητα άμεσης και ευθείας πρόσβασης σε οιονδήποτε ειδικό ιατρό της επιλογής του, χωρίς προηγούμενη παραπομπή από τον «προσωπικό ιατρό».
Όπως έχει οριστεί από τις υπουργικές αποφάσεις, οι προσωπικοί γιατροί θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους εντός των δομών της Πρωτοβάθμιας (Κέντρα Υγείας και ΤοΜΥ), στα ιδιωτικά τους ιατρεία -εάν είναι ιδιώτες- είτε με επισκέψεις κατ’ οίκον.
Τι θα γίνει εάν ο πολίτης θα επιλέξει να μην εγγραφεί σε προσωπικό γιατρό
Η κυβέρνηση έχει θεσπίσει με δεύτερη υπουργική απόφαση σύστημα «κινήτρων» για την εγγραφή των πολιτών σε προσωπικό γιατρό και «αντικινήτρων» για όσους επιλέξουν να μην εγγραφούν.
Αυτό που κυρίως θα αντιμετωπίσουν όσοι δεν εγγραφούν, θα είναι -εκτός από την “ποινή” του 10% έως 20% σε βάθος χρόνου στη συμμετοχή τους σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και εξετάσεις- και δυσκολίες πρόσβασης στο δευτεροβάθμιο και τριτοβάθμιο σύστημα Υγείας (νοσοκομεία) καθώς και δυσκολίες στα ραντεβού για εξετάσεις, καθώς προτεραιότητα θα δοθεί σε όσους έχουν προσωπικό γιατρό.
Συγκεκριμένα, θα καθοριστεί και θα εξειδικευτεί, όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ: “το σύστημα συνεπειών “αντικινήτρων” για τη μη τήρηση της διαδικασίας του συστήματος παραπομπών από τον προσωπικό γιατρό από την 1/9/23 συνιστάμενο στην εξυπηρέτηση από τις μονάδες δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας μόνο των έκτακτων περιστατικών”.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την απόφαση, προτείνονται κίνητρα για όσους εγγραφούν. Αυτά είναι:
Από την 01-01-2023 οι εγγεγραμμένοι σε προσωπικό ιατρό πολίτες, θα έχουν προτεραιότητα κατά τον προγραμματισμό των επισκέψεών τους στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία σε δημόσιες μονάδες δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Από την 01-09-2023 οι τηρούντες τη διαδικασία των παραπομπών πολίτες, θα έχουν προτεραιότητα κατά την παραπομπή τους στους ιατρούς ειδικοτήτων των Κέντρων Υγείας, τις δημόσιες δομές δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας και τους συμβεβλημένους με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. παρόχους υπηρεσιών υγείας.
Οι συνέπειες για όσους δεν εγγραφούν
Από την 01-10-2022 προβλέπεται για όσους πολίτες δεν είναι εγγεγραμμένοι σε προσωπικό ιατρό πρόσθετη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη, στις εργαστηριακές και διαγνωστικές εξετάσεις και στα νοσήλια σε ιδιωτικές κλινικές, κατά ποσοστό 10%, επιπλέον του καθορισμένου κατά περίπτωση ποσοστού συμμετοχής του.
Αυτό σημαίνει ότι η μηδενική συμμετοχή θα αυξάνεται στο 10%, όπου ήταν 10% στο 20% και όπου ήταν 25% στο 35%.
Από την 01-01-2023 τα παραπάνω προβλεπόμενα προσαυξάνονται κατά ποσοστό 10%, επιπλέον της πρόσθετης συμμετοχής, δηλαδή η επιβάρυνση ανέρχεται σε ποσοστό 20% επί του καθορισμένου κατά περίπτωση ποσοστού συμμετοχής του.
Πώς επιλέγουμε προσωπικό γιατρό
Η επιλογή του προσωπικού γιατρού γίνεται από το σύνολο των εγγεγραμμένων γιατρών στους επικαιροποιημένους κάθε φορά καταλόγους των προσωπικών γιατρών. Η εγγραφή πραγματοποιείται ηλεκτρονικά. (στην περίπτωση που ο πολίτης έχει συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας του την εγγραφή πραγματοποιεί όποιος ασκεί τη γονική μέριμνα).
Κάθε άτομο έχει το δικαίωμα εγγραφής μόνο σε έναν προσωπικό ιατρό. Μετεγγραφή σε άλλο προσωπικό ιατρό επιτρέπεται μία (1) φορά ανά έτος.
Οι ανασφάλιστοι και οι άποροι έχουν τη δυνατότητα να εγγράφονται κατόπιν αιτήσεώς τους σε προσωπικό ιατρό συμβεβλημένο του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., εφόσον δεν δύναται να καλυφθούν από προσωπικό ιατρό των δημόσιων μονάδων Π.Φ.Υ.
Για όσους έχουν πρόσβαση στην ηλεκτρονική διαδικασία, η εγγραφή μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω της ειδικής πλατφόρμας που θα λειτουργήσει σε λίγες μέρες.
Για όσους δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο μπορούν να εγγραφούν -με αυτοπρόσωπη παρουσία τους- από το διοικητικό και λοιπό προσωπικό των δημόσιων φορέων υγείας (Κέντρα Υγείας και ΤοΜΥ), τους ίδιους τους προσωπικούς γιατρούς, είτε από άλλους φορείς, οι οποίοι θα προσδιορισθούν και ανακοινωθούν μεταγενέστερα.
Όλες οι αιτήσεις των πολιτών για εγγραφή σε συγκεκριμένο προσωπικό γιατρό θα γίνουν αποδεκτές, μέχρι τη συμπλήρωση του νόμιμου ορίου των 2.000 εγγεγραμμένων πολιτών ανά ιατρό. Στην περίπτωση των γιατρών του ΕΟΠΥΥ γίνονται αποδεκτές οι αιτήσεις των πολιτών για εγγραφή αναλόγως του καθορισμένου ορίου που ο κάθε ιατρός έχει επιλέξει κατά τη σύμβασή του.
Γιατροί ΕΟΠΥΥ: Προσφεύγουν στο ΣτΕ κατά του θεσμού του «προσωπικού γιατρού»
Με την έκδοση των Υπουργικών Αποφάσεων για την μεταρρύθμιση της ΠΦΥ, διαπιστώνεται μεγάλη απόσταση του Υπουργείου Υγείας από τις διαβεβαιώσεις της διαβούλευσης με τους συνδικαλιστικούς και θεσμικούς φορείς, αναφέρουν τα μέλη της ΕΝΙ ΕΟΠΥΥ, δηλαδή των γιατρών που έχουν συμβάσεις με τον Οργανισμό.
Συγκεκριμένα, εντοπίζονται, όπως λένε οι εκπρόσωποι του κλάδου, περιοριστικές ρυθμίσεις που αφορούν τον ασθενή, όπως:
- Παρέμβαση στην ελεύθερη πρόσβαση του ασθενούς στον ιατρό της επιλογής του.
- Αντισυνταγματικότητα του μέτρου της ποινής στη συμμετοχή του ασθενούς σε περίπτωση παράλειψης εγγραφής σε προσωπικό ιατρό.
- Η προτεραιότητα στην παραπομπή από προσωπικό ιατρό στα Κέντρα Υγείας ή στο ΕΣΥ, δημιουργεί ανισότητες πρόσβασης και είναι πρακτικά ανεφάρμοστη.
Επίσης, εντοπίζονται θολά σημεία και καταχρηστικότητες που αφορούν τη σχέση εργασίας του ιατρού, όπως:
- Η αναφορά σε πληρωμή από κλειστό προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ με γενικό ανώτατο δεσμευτικό όριο παραπέμπει σε εφαρμογή του δυσβάσταχτου μέτρου του κουρέματος clawback στην αμοιβή των προσωπικών ιατρών.
- Ξεκινάει σύντομα η εγγραφή των πολιτών στον προσωπικό ιατρό, ενώ είναι ασαφές το πλαίσιο λειτουργίας (ωράριο, δεσμεύσεις, υποχρεώσεις, κείμενο σύμβασης;).
- Οι αμοιβές των ειδικών ιατρών της ΠΦΥ, πλην προσωπικών ιατρών δεν αναβαθμίζονται αναλογικά, καθώς είναι καθηλωμένες στο απαξιωτικό για το ιατρικό λειτούργημα 10€ ανά επίσκεψη(προ φόρων και κρατήσεων). Γεγονός καταχρηστικό και άδικο.
- Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για το ρόλο προσωπικού ιατρού στον ιδιώτη ιατρό.
Το ΔΣ της ΕΝΙ-ΕΟΠΥΥ συζήτησε διεξοδικά όλα τα δεδομένα και αποφάσισε τα ακόλουθα:
- Προσφυγή στο ΣτΕ κατά της αντισυνταγματικότητας και καταχρηστικότητας των κείμενων διατάξεων.
- Η εγγραφή του ασθενούς στον προσωπικό ιατρό δεν θα γίνει αποδεκτή από άλλους φορείς, παρά μόνο από επίσημες δομές ΠΦΥ.
- Η συμμετοχή των προσωπικών ιατρών δεν θα είναι εφικτή χωρίς κείμενο σύμβασης, ώστε να αναλυθούν διεξοδικά οι όροι, το πλαίσιο λειτουργίας και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτήν.
- Η προαναγγελία της εφαρμογής του μέτρου των ψηφιακών αντιγράφων των διαγνωστικών εξετάσεων απαιτεί διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς, καθώς είναι πολύ σοβαρό εγχείρημα που προϋποθέτει σωστή παραμετροποίηση, διασφάλιση προσωπικών δεδομένων και χρηματοδότηση των διαγνωστικών δομών, καθώς δημιουργεί δυσβάσταχτα κόστη στο κλάδο.