Να αλλάξει τα «ψιλά γράμματα» που κρατούν καθηλωμένα ακόμα τα υδροπλάνα, έντεκα χρόνια από την αναθέρμανση της συζήτησης για την επανεμφάνισή τους στα ελληνικά νησιά, θα επιδιώξει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, τροποποιώντας εκ νέου το θεσμικό πλαίσιο. Ο άνεμος αισιοδοξίας που έφερε πριν τεσσεράμισι χρόνια ο νέος νόμος για τα υδατοδρόμια, δεν κατάφερε να δώσει φτερά στο πρότζεκτ. Σήμερα, με «πυξίδα» τα υδάτινα πεδία, υπάρχουν προσδοκίες ότι η αρχή μπορεί να γίνει το ερχόμενο φθινόπωρο.
Η άφιξη του πρώτου αμφίβιου υδροπλάνου στη χώρα από τη Hellenic Seaplanes, που έκανε τις πρώτες demo πτήσεις σε Λαύριο, Σκόπελο, Αλόννησο, Σκύρο, Αμφιλοχία, έχει ανοίξει τον δρόμο. Προϋπόθεση για να μπει στον χάρτη των εμπορικών πτήσεων με προορισμό το Ιόνιο, είναι η απόκτηση του air operator certificate. Οι σχετικές διαδικασίες βρίσκονται σε φάση ολοκλήρωσης και εκτιμάται θα μπορούσε να λάβει το «πράσινο φως» από την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ) ακόμα και εντός Αυγούστου.
Από τα υδατοδρόμια στα υδάτινα πεδία
Το «κλειδί» για να κάνουν την εμφάνισή τους επιτέλους τα υδροπλάνα θεωρούνται τα υδάτινα πεδία, που απλώνονται με γρήγορους ρυθμούς ανά την Ελλάδα. Η αδειοδότηση ενός υδάτινου πεδίου είναι πιο απλή και γρήγορη από αυτή του υδατοδρομίου, με αποτέλεσμα να κάνει πράξη την πολυπόθητη δημιουργία ενός βιώσιμου δικτύου.
Για να θεωρηθεί βιώσιμη μια επένδυση σε υδροπλάνα θα πρέπει να υπάρχει ένα δίκτυο 6-7 υδατοδρομίων και να πραγματοποιούνται ημερησίως 4,5 με 5 ώρες πτήσης. Μέχρι σήμερα, παρά τις προσπάθειες, πλήρως αδειοδοτημένα παραμένουν μόλις τρία υδατοδρόμια σε Κέρκυρα, Παξούς και Πάτρα, υπό τον έτερο παίκτη της αγοράς, την Ελληνικά Υδατοδρόμια. Όμως, χάρη στα υδάτινα πεδία, που είναι μια πιο ευέλικτη λύση, οι δυνατότητες διευρύνονται. Μόνος περιορισμός ότι στα υδάτινα πεδία μπορούν να γίνονται μέχρι 6 προσ-/αποθαλασσώσεις ημερησίως.
Προϋπόθεση που επί του παρόντος δεν αποτελεί εμπόδιο, αφού θα δώσει την ευκαιρία στις τοπικές κοινότητες να εξοικειωθούν με το νέο μέσο, καθώς και στους επενδυτές, που είναι εδώ και έντεκα χρόνια στην αναμονή, να παρουσιάσουν το πρότζεκτ στους επαγγελματίες του τουρισμού, με πρώτο στόχο τις συνέργειες με την κρουαζιέρα. Για παράδειγμα, ένα πολύ ελκυστικό δίκτυο για περιηγητικές πτήσεις εκτιμάται πως σχηματίζουν η Κέρκυρα με τα Διαπόντια Νησιά (Ερείκουσσα, Οθωνοί και Μαθράκι), που διαθέτουν αδειοδοτημένα υδάτινα πεδία.
Όταν υπάρχει υδάτινο πεδίο, έχει συντελεστεί με λίγα λόγια το 25% της δουλειάς που πρέπει να γίνει για τη δημιουργία υδατοδρομίου, καθώς χωροθετείται και εγκρίνεται ο θαλάσσιος διάδρομος επί του οποίου το υδροπλάνο προσ-/απόθαλασσώνεται. Εν συνεχεία, εφόσον η ζήτηση το απαιτεί, θα προχωρά η μετατροπή τους σε υδατοδρόμια, με την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών και την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Βέβαια, παρότι η επιτάχυνση ήταν βασικός στόχος της νομοθετικής αλλαγής του 2020, η έγκριση της ΜΠΕ ενός υδατοδρομίου ακόμη χρειάζεται 8-12 μήνες ή και περισσότερο.
Δεδομένου, πάντως, ότι το αμφίβιο υδροπλάνο βάζει στο παιχνίδι και τα αεροδρόμια, στον χάρτη του δικτύου του Ιονίου μπαίνουν η Κεφαλονιά και η Ζάκυνθος. Παράλληλα, μέχρι να αδειοδοτηθεί το κυοφορούμενο υδατοδρόμιο στη λίμνη των Ιωαννίνων, μπορεί και εκεί να αξιοποιηθεί το οικείο αεροδρόμιο.
Ποιες αλλαγές έρχονται
Με τον νέο υφυπουργό Μεταφορών, Βασίλη Οικονόμου, να έχει θέσει ψηλά στην ατζέντα τη λύση του γρίφου των υδατοδρομίων, έρχονται αλλαγές στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο. Μπορεί αυτές να φαντάζουν μικρές, λύνουν όμως ζητήματα που θέτουν συχνά ανυπέρβλητα εμπόδια. Ένα από αυτά, σχετίζεται με την ασφάλεια κι έχει να κάνει με το ύψος του επιτρεπόμενου κυματισμού για τη διεξαγωγή πτήσεων, το οποίο θα πρέπει να υποδειχθεί από κάποιο αρμόδιο όργανο, ενώ είναι ελλιπή τα δεδομένα σχετικά με τις συνήθως επικρατούσες καιρικές συνθήκες.
Λύση αναζητείται και για ένα κενό που υπάρχει ως προς τον καθορισμό των υδάτινων πεδίων σε λίμνες. Δεδομένου ότι τη διαδικασία αδειοδότησης συντονίζει το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού, που όμως ευλόγως δεν έχει αρμοδιότητα σε λίμνες, άρα πρακτικά δεν μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία σε καμία λίμνη. Πιθανώς αναλάβει την αρμοδιότητα η ΑΠΑ. Επίσης, στο τραπέζι θα τεθούν ζητήματα πιστοποίησης, καθώς έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο υπηρεσίες να μην αναλαμβάνουν την ευθύνη.