Βασικό χαρακτηριστικό του νέου ΚΟΚ είναι η κλιμάκωση των κυρώσεων στις υποτροπές, δηλαδή όταν ο ίδιος οδηγός επανειλημμένα παραβεί τον ίδιο κανόνα. Αυτές οι υποτροπές επιφέρουν όχι μόνον μεγαλύτερα πρόστιμα αλλά και πολύ μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα αφαίρεσης άδειας και πινακίδων, καθώς και σε ειδικές περιπτώσεις ενεργοποίηση ποινικών διατάξεων.
Κινητό
Σε ότι αφορά τη χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση, χωρίς πρόκληση συμβάντος, το πρόστιμο ορίζεται στα 350 ευρώ και η άδεια αφαιρείται για 30 ημέρες. Σε πρώτη υποτροπή το πρόστιμο ανεβαίνει σε 1.000 ευρώ και η άδεια αφαιρείται για 180 ημέρες, ενώ σε δεύτερη υποτροπή το πρόστιμο φτάνει τα 2.000 ευρώ και η άδεια αφαιρείται για έναν χρόνο. Όταν η χρήση κινητού συνοδεύεται από τροχαίο, οι κυρώσεις αυξάνονται με πολύ βαριά πρόστιμα, αφαίρεση άδειας για πολλά έτη και δυνατότητα ποινικής δίωξης.
Αλκοόλ
Όσον αφορά το αλκοόλ στο αίμα, για επίπεδα μεταξύ 0,50-1,10 g/l προβλέπεται πρόστιμο 350-700 €, αφαίρεση άδειας οδήγησης έως 90 ημέρες. Για επίπεδα άνω του 1,10 g/l το πρόστιμο φτάνει στα 1.200 €, η άδεια και οι πινακίδες αφαιρούνται για 180 ημέρες, επιβάλλεται υποχρεωτική ακινητοποίηση οχήματος και υπάρχει πιθανότητα φυλάκισης από δύο μήνες έως πέντε έτη, ενώ σε περίπτωση υποτροπής οι κυρώσεις γίνονται πολύ πιο αυστηρές.
Ταχύτητα
Η παράβαση του ορίου ταχύτητας όταν η ταχύτητα υπερβαίνει το όριο κατά πάνω από 50 χιλιόμετρα την ώρα επισύρει πρόστιμο 700 € και αφαίρεση άδειας για 60 ημέρες. Σε περίπτωση υποτροπής το πρόστιμο και ο χρόνος αφαίρεσης διπλώματος μεγαλώνουν πολύ, ενώ για εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες ή συμμετοχή σε “κόντρες” τα πρόστιμα φτάνουν έως και 8.000 € και η αφαίρεση άδειας μπορεί να φθάσει τα τέσσερα χρόνια.
Κόκκινο, STOP
Η παραβίαση φωτεινού σηματοδότη ή σήματος STOP τιμωρείται με πρόστιμα που ξεκινούν από 350-700 €, η άδεια αφαιρείται για δεκάδες ημέρες (περίπου 30-60), ενώ αν υπάρξει ατύχημα τα ποσά και η διάρκεια της αφαίρεσης αυξάνονται και μπορεί να φθάσουν σε πολύ μεγάλες περιόδους.
Ζώνη, κράνος
Για μη χρήση ζώνης ασφαλείας ή κράνους το πρόστιμο ορίζεται αρχικά στα 350 €, με αφαίρεση άδειας για 30 ημέρες. Σε περίπτωση που στο όχημα υπάρχει ανήλικο, ή εμπλέκεται και συνεπιβάτης χωρίς ζώνη ή κράνος, η ευθύνη εμπλέκει και τον οδηγό και τις ποινές γίνονται μεγαλύτερες. Σε υποτροπές τα πρόστιμα αγγίζουν τα 2.000 € και η άδεια χάνεται για έναν χρόνο.
ΚΤΕΟ
Ο νέος ΚΟΚ έχει εισαγάγει και ρυθμίσεις για το ΚΤΕΟ· όχημα που δεν έχει περάσει έγκαιρα τον έλεγχο υπόκειται σε πρόστιμο 350 €, με αφαίρεση της άδειας οδήγησης για 30 ημέρες.
Ο νέος ΚΟΚ φέρνει επίσης αλλαγές στα όρια ταχύτητας, με το γενικό όριο εντός κατοικημένων περιοχών να παραμένει στα 50 χλμ/ώρα μέχρι το 2026, αλλά να υπάρχουν προβλέψεις για διαφορετικά όρια αναλόγως του τύπου δρόμου ή της συγκοινωνιακής σημασίας. Οι ταχύτητες εκτός κατοικημένων περιοχών και σε αυτοκινητόδρομους ρυθμίζονται πιο αυστηρά όταν υπάρχουν υπερβάσεις.
Μεταφορικά και ψηφιακά μέτρα συνοδεύουν τις αλλαγές.
Ψηφιακές κάμερες θα χρησιμοποιούνται ευρέως, για παράδειγμα σε λεωφορεία και στις λεωφορειολωρίδες, ώστε παραβάσεις να καταγράφονται αυτόματα και πρόστιμα να αποστέλλονται μέσω ψηφιακών πλατφορμών (gov.gr). Οι έλεγχοι επεκτείνονται και σε περιοχές όπως τα νησιά όπου υπήρχαν προβλήματα παρακολούθησης.
Υπάρχουν προβλέψεις για την αντικοινωνική οδική συμπεριφορά, που περιλαμβάνει παραβάσεις όπως στάση/στάθμευση που παρεμποδίζει κοινή χρήση δρόμων, παρενόχληση πεζών, προσβάσεις ΑμεΑ και άλλα. Κάθε τέτοια παράβαση αντιμετωπίζεται με πρόστιμα αλλά και πιθανές διοικητικές κυρώσεις, όπως αφαίρεση άδειας οδήγησης.
Τελικά, η αλλαγή δεν είναι μόνο στα χρήματα αλλά στην αντίληψη: πλέον κάθε παράβαση έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος, κάθε υποτροπή μετράει πολύ περισσότερο, και το πλαίσιο είναι σαφέστερο ως προς τον συνδυασμό διοικητικών, οικονομικών και ποινικών κυρώσεων. Είναι σημαντικό οι οδηγοί να ενημερωθούν πλήρως για τις νέες διατάξεις ώστε να μην βρεθούν προ εκπλήξεως από τις βαριές κυρώσεις που προβλέπονται.
