H Dr. med. Καλλιόπη Αγγ. Αθανασιάδη, Χειρουργός Θώρακος, ΕΑ’ ΕΣΥ, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργών Θώρακος-Καρδίας-Αγγείων, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου (4 Φεβρουάριου), εξηγεί στο Υγείαonline.gr , τι σημαίνει η λέξη «επάρατος» και ποια η σχέση της λέξης αυτής με τη νόσο του καρκίνου.Καρκίνος και μόνο η λέξη προκαλεί φόβο. Και σήμερα ακόμη το 2016, οι συγγενείς αναρωτιούνται αν η νόσος είναι μεταδοτική, οι δε δημοσιογράφοι συνεχίζουν να μην χρησιμοποιούν τη λέξη «καρκίνος» και να αναφέρονται σε αυτόν ως «επάρατη νόσο».
Τι σημαίνει «επάρατος»;
Ξεκινώντας από την ετυμολογία η λέξη «επάρατος» προέρχεται από το «ἐπί + ἀρῶμαι (< ἀρά: η προσευχή, η κατάρα), σημαίνει δηλ. αναθεματισμένος, επικατάρατος, καταραμένος.
Δυστυχώς στην χώρα μας βρισκόμαστε πολύ πίσω από αυτό που συμβαίνει στην Αγγλία, στην Γερμανία ή στην Σουηδία. Εκεί οι άνθρωποι μιλάνε ανοιχτά για τον καρκίνο στις παρέες τους. Εδώ, πάρα πολλές φορές, ο καρκινοπαθής αντιμετωπίζεται ως «χαμένη υπόθεση» ακόμα και από ιατρούς.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου στις 4 Φεβρουάριου 2016 και για να βοηθήσω στην απομυθοποίηση του, θα ήθελα να παραθέσω ορισμένα στοιχεία:
1. Ο καρκίνος μπορεί να κυριαρχεί περισσότερο στη συνείδηση του κόσμου από ότι σε παλιότερες εποχές, αλλά υπάρχει από τότε που υπάρχουν άνθρωποι. Περιγράφθηκε πριν από χιλιάδες χρόνια από αιγύπτιους και αρχαίους έλληνες γιατρούς, ενώ ερευνητές έχουν ανακαλύψει ενδείξεις καρκίνου σε σκελετό ηλικίας 3.000 χρόνων.
2. Οι άνθρωποι ζουν σήμερα περισσότερο για να αναπτύξουν καρκίνο, έχουμε δε τη δυνατότητα να διαγνώσουμε τους καρκίνους με μεγαλύτερη ακρίβεια, χάρη στις προόδους που έχουν γίνει στην ακτινολογική απεικόνιση και την παθολογία.
3. Ο καρκίνος αποτελεί σήμερα την πιο συχνή αιτία θανάτου στις ΗΠΑ, ενώ στην Ευρώπη είναι η δεύτερη αιτία μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Στο 75% των περιπτώσεων πλήττονται άτομα άνω των 55 ετών.
4. Περίπου 10 εκατομμύρια νέοι ασθενείς με καρκίνο το χρόνο, ενώ προβλέπεται ο αριθμός αυτός να αυξηθεί σε 15 εκατομμύρια το 2020. Η εξήγηση βασίζεται στην αύξηση του χρόνου ζωής μας κατά 10 χρόνια την τελευταία πεντηκονταετία, αλλά και στον τρόπο ζωής, το στρες, τη διατροφή καθώς και σε άλλους παράγοντες όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση και το κάπνισμα.
5. Παρά την αύξηση της συχνότητάς του, ο καρκίνος αντιμετωπίζεται σήμερα με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. Η πενταετής επιβίωση των ασθενών αγγίζει το 70%, ενώ το 1975 ήταν στο 50%, όπως τονίζει ο Ογκολόγος Πάρις Κοσμίδης.
6. Υπολογίζεται ότι πάνω από 30 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν σήμερα ανάμεσά μας, κάποια στιγμή στη ζωή τους είχαν προσβληθεί από κάποια μορφή καρκίνου.
Οι εξελίξεις της επιστήμης, η πρόοδος της ανοσολογίας και της μοριακής βιολογίας, με την πληθώρα πιο αποτελεσματικών και στοχευμένων φαρμάκων, καθώς και η έγκαιρη διάγνωση της νόσου συμβάλλουν στη θεραπεία της.
Κατά τις τελευταίες δεκαετίες συγκεντρώθηκαν πολλά στοιχεία, που μαρτυρούν ότι το στρες έχει πολλές δηλητηριώδεις επιδράσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα και ότι ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου. Μάλιστα έχει αναπτυχθεί ένας νέος τομέας, ο οποίος ονομάστηκε Ψυχονευροανοσολογία που στόχο έχει τη μελέτη και κατανόηση των σχέσεων που υπάρχουν μεταξύ του στρες, των ψυχολογικών μηχανισμών, του ανοσοποιητικού συστήματος, του καρκίνου και άλλων νόσων.
Χάρη στην πρόοδο των ερευνών, η επιβίωση από τον καρκίνο έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 40 χρόνια στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η θνησιμότητα έχει μειωθεί κατά 10%, μόνο την τελευταία δεκαετία. Στην πραγματικότητα, οι μισοί ασθενείς επιβιώνουν πλέον για τουλάχιστον δέκα χρόνια.
Επομένως, ο καρκίνος είναι μια ασθένεια όπως πολλές άλλες, που γνωρίζουμε πώς να την αντιμετωπίσουμε. Φτάνουν πια τα επίθετα και οι άστοχοι αυτοί χαρακτηρισμοί. Δώστε την ευκαιρία στους συνανθρώπους μας να μιλάνε χωρίς φόβο, χωρίς προκατάληψη για τον καρκίνο.
Μην αφαιρείτε την ελπίδα!
Μη φοβάστε τη λέξη!
Dr. med. Καλλιόπη Αγγ. Αθανασιάδη
Χειρουργός Θώρακος, ΕΑ’ ΕΣΥ,
Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργών Θώρακος-Καρδίας-Αγγείων
Επιμέλεια άρθρου υγείας: Συντακτική Ομάδα Υγείαonline
