των Γιάννη Τσατσάκη- Άννας Στεργίου
Τη δυνατότητα να «πιάσουν» το εισοδηματικό όριο του 50%, που εξασφαλίζει πρόσβαση στο αφορολόγητο των κατ’ επάγγελμα αγροτών, δίνει σε χιλιάδες «ενεργούς» συνταξιούχους του ΟΓΑ, αλλά και σε εν ενεργεία παραγωγούς με συμπληρωματικά εισοδήματα τροπολογία που εντάχθηκε στο –ψηφισθέν από τη Βουλή– φορολογικό νομοσχέδιο.
Με τη διάταξη που ισχύει αναδρομικά από τα εισοδήματα του 2016 και έχει εφαρμογή στις φετινές φορολογικές δηλώσεις, ουσιαστικά διευρύνεται ο αριθμός των ασκούντων αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, οι οποίοι δικαιούνται την έκπτωση φόρου από 1.900 έως 2.100 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων (έμμεσο αφορολόγητο από 8.636 έως 9.545 ευρώ). Πώς γίνεται αυτό; Με την εξαίρεση από το συνολικό εισόδημα της σύνταξης του ΟΓΑ, καθώς και των αμοιβών από εργασίες που υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ (π.χ. μεροκάματα στο χωράφι ή σε συσκευαστήρια αγροτικών προϊόντων). Αυτό έχει ως συνέπεια να μειώνεται αντίστοιχα και το ποσό που απαιτείται για να «αποκτηθεί» η ιδιότητα του κατ’ επάγγελμα αγρότη (50% του συνολικού εισοδήματος), η οποία κατοχυρώνει την έκπτωση φόρου.
Ειδικότερα, η τροπολογία που κατέθεσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Βαγγέλη Αποστόλου, στον νόμο, με τίτλο «Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/2376 και άλλες διατάξεις» και έγινε με ευρεία συναίνεση αποδεκτή (καταψήφισαν μόνο ΚΚΕ και Χρυσή Αυγή), αναφέρει τα εξής: «Η μείωση του φόρου […] για τους ασκούντες αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα εφαρμόζεται μόνο για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία, εφόσον τουλάχιστον το 50% του εισοδήματός τους προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα. Στο εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου δεν περιλαμβάνονται η κύρια σύνταξη από ΟΓΑ, οι αμοιβές από παροχή εργασίας με εργόσημο, οι αμοιβές εργαζομένων υπαγομένων στην ασφάλιση ΟΓΑ σε τυποποιητήρια, συσκευαστήρια και σε συναφείς χώρους, για έως 150 ημερομίσθια ανά έτος, καθώς και οι αμοιβές μελών αγροτικών ή/και γυναικείων συνεταιρισμών, που απασχολούνται περιστασιακά και υπάγονται στην ασφάλιση ΟΓΑ».
Παραδείγματα
Οι πρώτοι που ευνοούνται άμεσα από τη ρύθμιση αυτήν είναι οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ που έχουν παράλληλα εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα. Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος αγρότης που εισπράττει από τη σύνταξή του 4.000 ευρώ ετησίως και παράλληλα λαμβάνει μια επιδότηση 2.000 ευρώ για τα χωράφια που καλλιεργεί, μέχρι πρότινος δεν δικαιούνταν έκπτωση φόρου, καθώς το συνολικό εισόδημά του ήταν 6.000 ευρώ, ενώ το εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα (2.000 ευρώ) ήταν μικρότερο από το 50% του συνόλου. Με τη νέα διάταξη, το εισόδημα από τη σύνταξη ΟΓΑ (4.000 ευρώ) δεν λαμβάνεται υπόψη στον προσδιορισμό του συνολικού εισοδήματος και μένει μόνο το εισόδημα από τις επιδοτήσεις (2.000 ευρώ). Επομένως, ο φορολογούμενος του παραδείγματός μας μπορεί να έχει την έκπτωση φόρου του κατ’ επάγγελμα αγρότη και η οποία είναι 1.900 ευρώ για όσους δεν έχουν παιδιά, 1.950 ευρώ για ένα παιδί, 2.000 ευρώ για δύο παιδιά και 2.100 ευρώ για όσους έχουν από τρία παιδιά και πάνω.
Εκτός από τους συνταξιούχους του ΟΓΑ, ωφελημένοι βγαίνουν και εν ενεργεία αγρότες, οι οποίοι, παράλληλα με τη γεωργοκτηνοτροφική τους δραστηριότητα, έχουν περιορισμένα μεροκάματα από την απασχόλησή τους σε χωράφια ή στην αγροβιομηχανία. Για παράδειγμα, ένας παραγωγός που εισπράττει μια επιδότηση 3.000 ευρώ και επιπλέον, τις μέρες που δεν είναι στο χωράφι του, απασχολείται ως αγρεργάτης ή/και ως εργάτης σε συσκευαστήριο αγροτικών προϊόντων και, από τις ασχολίες αυτές, λαμβάνει ένα ποσό 4.000 ευρώ ετησίως, με το προηγούμενο καθεστώς έχανε το αφορολόγητο. Αυτό, γιατί το καθαρά αγροτικό του εισόδημα (3.000 ευρώ) ήταν μικρότερο από το μισό του συνολικού εισοδήματός του (7.000 ευρώ). Με τη νέα διάταξη, τα 4.000 ευρώ από τις αγροτικές εργασίες δεν προσμετρώνται στο συνολικό εισόδημα, άρα ο αγρότης του παραδείγματός μας δικαιούται την έκπτωση φόρου.
Χωρίς έκπτωση φόρου οι συνταξιούχοι των άλλων Ταμείων
Η νέα ρύθμιση δεν αφορά τους ενεργούς συνταξιούχους άλλων –πλην ΟΓΑ– Ταμείων. Έτσι, συνταξιούχος του ΟΑΕΕ με εισόδημα 8.000 ευρώ από τη σύνταξή του και 3.000 ευρώ από επιδότηση για τις εκτάσεις που καλλιεργεί, εμφανίζει συνολικό φορολογητέο εισόδημα 11.000 ευρώ και συνεχίζει να δικαιούται έκπτωση φόρου μόνο για τις συντάξιμες αποδοχές του και όχι για την αγροτική του δραστηριότητα.
Επιπλέον, όπως εξηγούν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές στην «ΥΧ», η νέα διάταξη αφορά μόνο εισοδήματα που προέρχονται από αγροτική εργασία και όχι, για παράδειγμα, αμοιβές από άλλες πηγές, όπως μισθώματα γεωργικών γαιών ή άλλων ακινήτων.