Μετά την πρόσφατη ανάρτηση του δασικού χάρτη της Σαμοθράκης και διερευνώντας τις συνέπειές του οδηγούμαστε στο να εκφράσουμε την ανησυχία μας.
Η συνδιαμόρφωση μιας συλλογικής πρότασης από το Δημοτικό Συμβούλιο είναι αναγκαία, αν και κατά την άποψή μας θα ήταν σκόπιμο η συνεδρίαση να είχε πραγματοποιηθεί πριν ή αμέσως μετά την επίσκεψη του Πρωθυπουργού, τον Οκτώβριο του 2020 σε συνδυασμό, με τις ευκαιρίες κάποιων ειδικού τύπου παρεμβάσεων, του πρόσφατου Ν. 4685 του 2020 (τα άρθρα 48-55 αφορούν του δασικούς χάρτες).
Οι δασικοί χάρτες του νησιού συντάχθηκαν ουσιαστικά τον τελευταίο χρόνο, υπό την πίεση του χρονικού ορίζοντα ολοκλήρωσης εντός του 2021 (το οποίο αποτελεί μνημονιακή δέσμευση του Ελληνικού κράτους). Δεν προηγήθηκε η απαραίτητη διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες ώστε να ληφθούν υπόψη σημαντικοί παράγοντες, όπως το εθιμικό κληρονομικό δίκαιο, οι παραδοσιακοί τρόποι καλλιέργειας ή εκτροφής κτλ. Επίσης ο Ν.998/1979 καθορίζει, ως βασικό υπόβαθρο, τις αεροφωτογραφίες του 1945. Γι αυτό και οι χάρτες σήμερα έχουν λάθη και οδηγούν τους κατοίκους σε διαδικασίες δύσκολες, από την πλευράς της προθεσμίας υποβολής των ενστάσεων (μόνο εκατό ημερών) και με σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις.
Ένα σημείο ιδιαίτερης σημασίας, είναι η ερμηνεία που δίνεται στον όρο ‘’αγροτική μορφή’’ και αφορά τις χορτολιβαδικές εκτάσεις. Είναι η περ.Β της παραγράφου 6 του άρθρου 3 του ν. 998/79 "Δεν υπάγονται οπωσδήποτε στις διατάξεις του παρόντος νόμου: α) … β) Οι εκτάσεις που έχουν τη μορφή της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 5 του παρόντος, που στη λήψη Α/Φ έτους 1945 ή, εφόσον αυτές δεν είναι ευκρινείς, του 1960, εμφάνιζαν αγροτική μορφή." Δεν πρέπει να ταυτίζεται ο όρος ‘’αγροτική μορφή’’ μόνο με την γεωργική χρήση και δεν πρέπει να αγνοείται το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο όρο εμπεριέχεται τόσο η κτηνοτροφική όσο και γεωργοκτηνοτροφική χρήση. Για παράδειγμα, στην Σαμοθράκη όπως καλά γνωρίζουμε, οι κάτοικοι στα δύσκολα χρόνια επιβίωσαν κυρίως με αυτοσχέδιες περιφράξεις μικρών κτημάτων, που μέσα σ’ αυτά διατηρούσαν ελεύθερα κάποια ζώα, φαίνεται ότι το παραπάνω θέμα αφορά το νησί μας και είναι χαρακτηριστικό που έπρεπε να έχει αντιμετωπιστεί. Δεν μπορεί η περίπτωση αυτή να αμφισβητείται. Θα πρέπει λοιπόν να ζητηθεί από τα αρμόδια Υπουργεία διευκρινιστική εγκύκλιος προς τις επιτροπές, που να ερμηνεύει σε όλο της το εύρος τον όρο "αγροτική μορφή".
[Η αλλαγή του νόμου είναι επιθυμητή, ωστόσο κρίνουμε ως πιο ρεαλιστική την επιδίωξη της διευκρινιστικής εγκυκλίου που θα συμπεριλάβει τις δίκαιες αιτιάσεις μας]
Επίσης ο Δήμος πρέπει να διερευνήσει άμεσα την δημοτική περιουσία και να κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες. Οι τίτλοι ιδιοκτησίας του σε πολύ μεγάλο ποσοστό είναι ισχυροί αλλά οι περιγραφές των ορίων στα χρόνια που συντάχθηκαν αυτοί δεν ήταν δυνατή η αποτύπωση με το σύστημα ΕΓΣΑ.
Θεωρούμε το αίτημα παράτασης προθεσμίας ως απολύτως επιβεβλημένο γιατί τα χρονικά περιθώρια για υποβολή αντιρρήσεων δεν επαρκούν. Ειδικά η πρόταση των θυλάκων χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να διερευνηθεί προσεκτικά με τρόπο αντικειμενικό για να εξασφαλιστεί το γενικό συμφέρον.
Εκτός της αξιόλογης υπηρεσιακής εισήγησης (*) που μας γνωστοποιήθηκε, οι υπόλοιπες επισημάνσεις που κατατέθηκαν από την δημοτική αρχή για να έχουν αξία και να εξεταστούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες πρέπει να είναι επεξεργασμένες και επαρκώς τεκμηριωμένες. Δεν πρέπει να είναι γενικόλογες, επιγραμματικές αναφορές.
Επισημαίνουμε ιδιαιτέρως ότι είναι πολύ σημαντικό όλοι οι κάτοικοι να απευθυνθούν άμεσα στους ειδικούς και να μην επαναπαυθούν μόνο στις συλλογικές ενέργειες.
Επειδή οι δασικοί χάρτες για μια χώρα, αποτελούν χρήσιμο υπόβαθρο σχεδιασμού, η προστασία των δασών και του ορεινού όγκου του νησιού μας από καταστροφικά σχέδια βιομηχανικών εγκαταστάσεων έχει πολύ μεγάλη αξία για την επιβίωσή μας, θα έπρεπε να έχουν και την δέουσα προσοχή κατά την χάραξή τους, λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παραπάνω παράγοντες,
συμφωνούμε με την υπηρεσιακή εισήγηση (*) του Δήμου και στηρίζουμε την απόφαση με την προϋπόθεση να ενσωματωθούν οι παρατηρήσεις και προτάσεις μας.
(*) Υπηρεσιακή πρόταση δήμου:
Διαπιστώνουμε ότι ο αναρτηθείς δασικός χάρτης του νησιού που στηρίχθηκε σε αεροφωτογραφίες κυρίως του 1945, περιλαμβάνει το σύνολο του ορεινού όγκου ως αμιγώς δασικό που καταλαμβάνει το 80% της συνολικής έκτασης ενώ το εναπομείναν 20% των πεδινών και ημιορεινών εκτάσεων που εντάσσονται στο δασικό χάρτη διαταράσσει σημερινές αγροτικές εκτάσεις, αρτιότητες ιδιοκτησιών, και γενικότερα ιδιοκτησίες που πριν την μετανάστευση καλλιεργούνταν, διότι δεν λαμβάνει υπόψη ότι λόγω της γεωμορφολογίας υπάρχουν ιδιαιτερότητες ως προς την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων.
Διατυπώνουμε την επιφύλαξή μας και ενίοτε την αντίθεσή μας σε σημεία και χώρους που παρουσιάζονται (αποτυπώνονται) ως δασικά.
Ζητάμε λοιπόν από την πολιτεία να λάβει υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες και να σκύψει με κατανόηση πάνω από τις ενστάσεις των πολιτών που σχετίζονται:
Α) με τις χορτολιβαδικές εκτάσεις
Β) με τις αρτιότητες που χάνονται από εκατοντάδες πεδινές ιδιοκτησίες, λόγω των πολυγώνων των δασικών εκτάσεων που σχηματίζονται.
Γ) να λάβει υπόψη τους οικιστικούς θύλακες με παλιά σπίτια και οπωροφόρα που δημιουργήθηκαν από τους προγόνους μας.
Δ)να λάβει σοβαρά υπόψη τις αγροτικές κατοικίες και περιουσίες πέριξ των οικισμών
Ε) να δοθεί η δυνατότητα αξιοποίησης της δημοτικής περιουσίας, που έχει αποκτηθεί με τίτλους ισχυρούς.
ΣΤ) Τέλος να υπάρξει μέριμνα ήπιων παρεμβάσεων που θα συνάδουν με την ιδιομορφία τού νησιού και στις δασικές εκτάσεις»