Πολλά διάσημα μουσεία έγιναν διάσημα επειδή είναι γεμάτα από Μεσοποταμιακούς, Αιγυπτιακούς και Ελληνικούς θησαυρούς. Και οι Ελληνικοί θησαυροί δεν είναι μόνο τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Και τα μουσεία δεν είναι μόνο το Βρετανικό.
Τι θα ήταν αυτά τα μουσεία χωρίς τους αρχαιολογικούς θησαυρούς άλλων χωρών; Είχα την τύχη να επισκεφτώ πολλά από αυτά και στην Ευρώπη και στην Αμερική. Και αν λέμε για τα Ελγίνεια, τι να πεις για το Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο; Μα πώς σήκωσαν το Βωμό της Περγάμου, την Πύλη της Αγοράς της Μιλήτου, και τα τείχη με την Πύλη της Βαβυλώνας; Και τι να πεις για το Λούβρο; Ανεκτίμητοι φίλοι μας οι Γάλλοι. Πέστε μου όμως τι θα ήταν το Μουσείο του Λούβρου χωρίς την Αφροδίτη της Μήλου, τη Νίκη της Σαμοθράκης, και τη Μόνα Λίζα του ντα Βίντσι;
Δε πρέπει όλα αυτά να επιστραφούν στις πατρίδες τους; Σε ποιούς ανήκουν αυτά; Δεν υπάρχουν ηθικοί λόγοι, εκτός από τους πολιτισμικούς και νομικούς; Σε ποιούς ανήκει η συλλογή «Έλληνες στην Ιταλία» του Βρετανικού Μουσείου;
Στους Βρετανούς που ποιος ξέρει πως μάζεψαν τις αρχαιότητες, στους Ιταλούς ή στους Έλληνες που τα φτειάξανε; Και αν είσαι Άγγλος, Γάλλος ή Γερμανός, παίρνοντας τους αρχαιολογικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς άλλων εθνοτήτων θεωρείσαι αρχαιολάτρης ή αρχαιογδάρτης; Τι μήνυμα στέλνεις στον κόσμο;
Ότι σέβεσαι τον πολιτισμό του άλλου ή ότι δεν έχεις κάτι αντίστοιχο να επιδείξεις που κατάφερες να δημιουργήσεις την ίδια εποχή και οικειοποιείσαι των αλλωνών;
Και αν πούμε ότι τα έσωσες από σίγουρη καταστροφή, που σε πολλές περιπτώσεις όντως ισχύει, τώρα που μπορούν να τα προστατέψουν μόνοι τους αυτοί των οποίων οι πρόγονοι τα φτειάξανε, γιατί δεν τα επιστρέφεις; Και πώς είναι δυνατόν να βρίσκεις θησαυρούς του πολιτισμού και της ιστορίας σου στο χωράφι σου και να τους πουλάς σε αρχαιοκάπηλους;
Ονειρεύομαι ένα μέλλον στο οποίο δεν θα χρειάζεται να ρωτάμε αυτές τις ερωτήσεις.
