Τέλος στην αναμονή για χιλιάδες πολίτες που είχαν κάνει αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα» φαίνεται πως πρόκειται να μπει πολύ σύντομα. Σύμφωνα με πληροφορίες, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει αξιολογήσει τις αιτήσεις που έγιναν και προγραμματίζει μέσα στις επόμενες ημέρες την ανάρτηση των πινάκων των δικαιούχων. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το ΥΠΕΝ τοποθετεί την ολοκλήρωση του προγράμματος την άνοιξη του 2026. Έως τότε αναμένεται οι προμηθευτές να έχουν λάβει τα vouchers από τους δικαιούχους που τα εξαργυρώνουν σε προϊόντα (ηλιακό θερμοσίφωνα ή αντλία θερμότητας), να έχουν προχωρήσει στην πώληση και εγκατάσταση του εξοπλισμού στα νοικοκυριά και στην υποβολή των σχετικών δικαιολογητικών και να έχουν λάβει και την πληρωμή από το Δημόσιο για το επιδοτούμενο τμήμα της δαπάνης.
Άρα, πρακτικά, μέχρι την άνοιξη του 2026 οι προμηθευτές θα έχουν λάβει ολόκληρο το ποσό της επιδότησης που τους αναλογεί, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν ολοκληρώσει εγκαίρως την παράδοση και εγκατάσταση του εξοπλισμού και έχουν καταθέσει τα απαραίτητα παραστατικά.
Σε αναζήτηση νέων κονδυλίων
Την ίδια ώρα, το ΥΠΕΝ αναζητά νέα κονδύλια ώστε να ενταχθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, το Υπουργείο επιδιώκει να έχει βρει τη λύση πριν προχωρήσει στη δημοσιοποίηση των πινάκων, με στόχο να εντάξει όσους περισσότερους πολίτες γίνεται στο πρόγραμμα που συγκέντρωσε μεγάλο ενδιαφέρον.
Ανάστατη η αγορά
Οι καθυστερήσεις στο πρόγραμμα έχουν δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση στην αγορά δημιουργώντας αρρυθμίες στους προμηθευτές. Αυτό έχει υποστηρίξει με δημόσιες παρεμβάσεις της η Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) η οποία σε ανακοίνωσή της στις αρχές του μήνα κάνει λόγο για «αδικαιολόγητη καθυστέρηση», υποστηρίζοντας ότι το πρόγραμμα θα μπορούσε να είχε ξεκινήσει ήδη από το 2024, αξιοποιώντας τον οδηγό και την πλατφόρμα του προηγούμενου «Ανακυκλώνω – Αλλάζω θερμοσίφωνα».
Όπως σημείωνε στην ανακοίνωση «έχει περάσει ήδη ένας χρόνος από την στιγμή που ο Πρωθυπουργός ανακοίνωσε από το βήμα της ΔΕΘ την υλοποίηση του προγράμματος “Αλλάζω σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα”, το οποίο σύμφωνα με διαβεβαιώσεις των αρμοδίων θεσμικών φορέων θα ξεκινούσε άμεσα εντός του 2024, δεδομένου ότι είχε ενταχθεί στο Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας και είχε εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση του. Θεωρήσαμε ότι κάτι τέτοιο θα ήταν απολύτως εφικτό, δεδομένου ότι λίγο καιρό πριν είχε ολοκληρωθεί το πολύ επιτυχημένο, από πλευρά ενδιαφέροντος των πολιτών, πρόγραμμα “Ανακυκλώνω Αλλάζω θερμοσίφωνα”. Πρακτικά υπήρχαν έτοιμα ο Οδηγός του προγράμματος και η ηλεκτρονική πλατφόρμα διαχείρισης του προγράμματος με τους καταλόγους των εγκεκριμένων προϊόντων και προμηθευτών, ενώ παράλληλα υπήρχαν και οι αιτήσεις των χιλιάδων επιλαχόντων δικαιούχων, οι οποίοι θα είχαν προτεραιότητα στο νέο πρόγραμμα».
Παρόλα αυτά, σύμφωνα με την ΕΒΗΕ, χρειάστηκαν 3 μήνες για την επικαιροποίηση και δημοσίευση του Οδηγού του Προγράμματος (ΦΕΚ 6969Β 19/12/2024) ενώ επιλέχθηκε η ανάπτυξη νέας πλατφόρμας με συνέπεια την εκ νέου καταχώρηση και έγκριση των προϊόντων, διαδικασία η οποία, όπως επισημαίνει, στιγματίστηκε από αλλεπάλληλα λάθη στην λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος και σημαντικές καθυστερήσεις. «Αν και σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος η ημερομηνία ολοκλήρωσης του προγράμματος (σημ. καταληκτική ημερομηνία εξαργύρωσης των vouchers) είχε οριστεί η 23η Σεπτεμβρίου 2025, μέχρι σήμερα δεν έχει ξεκινήσει ακόμα η αποστολή των vouchers στους δικαιούχους ! Δηλαδή μέσα στις επόμενες 20 ημέρες θα πρέπει να έχουν αποσταλεί τα vouchers στους δικαιούχους και να έχουν κατασκευαστεί, αγοραστεί και εγκατασταθεί 120.000 ηλιακοί θερμοσίφωνες. Κάτι τέτοιο είναι προφανές αδύνατον να υλοποιηθεί» αναφέρει η Ένωση.
Η ΕΒΗΕ τονίζει ότι η παρατεταμένη αναμονή έχει καθηλώσει την εγχώρια βιομηχανία ηλιακών θερμοσιφώνων, η οποία λειτουργεί στο 50% της δυναμικότητάς της, με κίνδυνο απολύσεων εξειδικευμένου προσωπικού. Παράλληλα, περισσότερα από 120.000 νοικοκυριά, κυρίως ευάλωτα, παραμένουν χωρίς πρόσβαση σε φθηνότερες λύσεις για ζεστό νερό χρήσης, πληρώνοντας υψηλούς λογαριασμούς ρεύματος. Σύμφωνα με την Ένωση, ένα πρόγραμμα που σχεδιάστηκε για να στηρίξει τα νοικοκυριά και την εγχώρια παραγωγή κινδυνεύει να μετατραπεί σε αιτία οικονομικής ζημιάς για τις επιχειρήσεις του κλάδου.
Τι προβλέπει το πρόγραμμα
Το πρόγραμμα, συνολικού προϋπολογισμού 223,2 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων τα 180 εκατ. προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0» με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης–NextGenerationEU), επιχορηγεί νοικοκυριά για την αντικατάσταση ενεργοβόρων ηλεκτρικών θερμαντήρων παλαιάς τεχνολογίας με σύγχρονες και αποδοτικές λύσεις. Συγκεκριμένα, επιδοτείται η αγορά και εγκατάσταση νέου ηλιακού θερμοσίφωνα ή αντλίας θερμότητας τελευταίας τεχνολογίας, μαζί με όλα τα απαραίτητα παρελκόμενα και τις συμπληρωματικές εργασίες (μεταφορά, τοποθέτηση, εξαρτήματα, smart συστήματα κ.ά.).
Στόχος είναι η αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος και η εξοικονόμηση πόρων για τα νοικοκυριά, αλλά και η σταδιακή απεξάρτηση από ρυπογόνα συστήματα θέρμανσης με βάση τα ορυκτά καύσιμα και τη βιομάζα. Δικαιούχοι είναι οι οικιακοί καταναλωτές, είτε ιδιοκτήτες είτε ενοικιαστές/δικαιούχοι δωρεάν παραχώρησης κατοικίας, που επιθυμούν να τοποθετήσουν στην οικία τους νέο εξοπλισμό. Προτεραιότητα δίνεται σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και στις περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας και Ηπείρου, όπου καταγράφονται συχνά υπερβάσεις των ορίων σωματιδιακής ρύπανσης. Η επιδότηση καλύπτει το 50% ή 60% της δαπάνης, ανάλογα με το εισόδημα, έως συγκεκριμένα ανώτατα όρια που ορίζει η προκήρυξη. Με την ανακοίνωση των οριστικών πινάκων, οι δικαιούχοι εκδίδουν δύο vouchers μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας και στη συνέχεια μπορούν να προμηθευτούν τον εξοπλισμό είτε από φυσικά καταστήματα είτε μέσω ηλεκτρονικών πωλήσεων.
Ι.Β.: ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ, καιρός ήταν... Είναι δικαιολογημένη η αγανάκτηση όλων... Από 14 Ιανουαρίου που υπέβαλα αίτηση για αντλία θερμότητας για το σπίτι της Καβάλας στις 25 Αυγούστου άλλαξε το μήνυμα στην πλατφόρμα του προγράμματος. Από "Υποβλήθηκε επιτυχώς, αναμένεται αξιολόγηση" έγινε "Η αίτηση μεταφέρθηκε προς αξιολόγηση σε Φορέα Υλοποίησης"... Ουάου...