Η «ΑΝΑΚΕΜ», που συστάθηκε τον Νοέμβριο του 2012 και άρχισε να λειτουργεί το 2013, με τέσσερις μονάδες ανακύκλωσης αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών & κατεδαφίσεων, σήμερα έχει στο δίκτυό της 234 μονάδες – συνεργάτες. Tο 2024, ο κύκλος εργασιών της «ΑΝΑΚΕΜ» αυξήθηκε σημαντικά, επειδή αυξήθηκε η εισροή των δημόσιων χρηματικών εισφορών ανά ευρώ και ανά τόνο. Πέρυσι, η «ΑΝΑΚΕΜ» διαχειρίστηκε 5,3 εκατ. τόνους αποβλήτων ΕΚΚ, ποσότητες που έφεραν και τη δημόσια εισφορά, η οποία καλύπτει τα λειτουργικά κόστη του Συστήματος, όπως και την αμοιβή των μονάδων επεξεργασίας, που δραστηριοποιούνται στο αντικείμενο.
Το 2025, η αύξηση των μπάζων που διαχειρίστηκε το δίκτυο της «ΑΝΑΚΕΜ», είναι της τάξης του +10%, κάτι που συνεπάγεται περίπου ανάλογη αύξηση και στον κύκλο εργασιών της εταιρείας, της οποίας βασική επιδίωξη αποτελεί η διαχείριση όλο και περισσοτέρων ποσοτήτων αποβλήτων. Η «ΑΝΑΚΕΜ» έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, γραφεία στην Αθήνα και σχεδιάζει, για την επόμενη τριετία, τη δημιουργία γραφείων σε Κρήτη και σε νησί του Ιονίου, καθώς οι Κυκλάδες μπορούν πιο εύκολα να εξυπηρετηθούν από τα γραφεία της Αθήνας. Η εταιρεία, που απασχολεί σήμερα 47 άτομα προσωπικό, σχεδιάζει και προσλήψεις νέων στελεχών.
«Τα τρία – τέσσερα τελευταία χρόνια η “ΑΝΑΚΕΜ” σημείωσε μία ραγδαία ανάπτυξη, με τη γεωγραφική κάλυψη, στο σύνολο της χώρας, να αυξάνεται, από το 70%, στο 93% σήμερα. Το 2019 το Σύστημα επεκτάθηκε στην Αττική και στη συνέχεια σε πολλά νησιά στις Κυκλάδες και σε ορισμένα νησιά στο Ιόνιο. Στην ηπειρωτική χώρα, έχουμε ένα κενό, στην Άρτα, που θα κλείσει τον Φεβρουάριο του 2026, καθώς βρισκόμαστε σε συζητήσεις με την τοπική επιχείρηση ανακύκλωσης μπαζών, που τώρα αδειοδοτείται. Για να αυξηθεί η γεωγραφική κάλυψη στο 100%, θα πρέπει να ενταχθούν ορισμένα νησιά όπως Ικαρία, Λευκάδα, Κάρπαθος και Σαμοθράκη, στα οποία παρατηρείται και δυσκολία εξεύρεσης κατάλληλων χώρων για μονάδες διαχείρισης ΑΕΚΚ» εξήγησε ο πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος της εταιρείας κ. Δημητριάδης.
Παράγουμε 20 εκατ. τόνους μπάζα το έτος
Το Σύστημα της «ΑΝΑΚΕΜ», βάσει της γεωγραφικής του εμβέλειας αλλά και βάσει των ποσοτήτων ΑΕΚΚ που διαχειρίζεται, βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ των 13 ΣΣΕΔ του συγκεκριμένου ρεύματος αποβλήτων. Η ετήσια παραγωγή μπάζων στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 20 εκατ. τόνους, από τους οποίους συλλέγονται 13 εκατ. τόνοι, εκ των οποίων, το 2025 εκτιμάται ότι συλλέχθηκαν άνω των 6 εκατ. τόνοι από την «ΑΝΑΚΕΜ», δηλαδή το 46% του συνόλου. Εκτός διαχείρισης, σε ετήσια βάση, μένουν 7 εκατ. τόνοι μπάζων.
Τα μπάζα αποτελούνται στο 55% από χώματα και στο 45% από προϊόντα κατεδαφίσεων (υλικά σκυροδέματος, τοιχοποιίας, ασφάλτου) και υπόλοιπα κατασκευών. Τα προϊόντα εκσκαφής, τα χώματα, είναι πιο εύκολα διαχειρίσιμα αλλά και αυτά όταν μένουν εκτός διαχείρισης, προκαλούν προβλήματα γιατί ενισχύονται πλημμυρικά φαινόμενα. Ωστόσο, η διαχείριση των προϊόντων εκσκαφών αποκτά δυναμική, καθώς διατίθενται για τις αποκαταστάσεις λατομείων, με αρκετά λατομεία να αδειοδοτούνται αυτήν την περίοδο. Σε ό,τι αφορά στα προϊόντα των καθαιρέσεων, η διάθεση των ανακυκλωμένων υλικών σκοντάφτει στο γεγονός ό,τι το Δημόσιο δεν έχει βάλει προδιαγραφές παραλαβής ανακυκλωμένων υλικών για τα δημόσια έργα, επεσήμανε ακόμη ο κ. Δημητριάδης.
Όμως, το κυριότερο πρόβλημα σχετικά με τα μπάζα, με το οποίο μάλιστα έρχεται σε άμεση επαφή ο πολίτης, αφορά στα μικρο-μπαζοαπορρίμματα, που συγκεντρώνονται από επιτήδειους, στους οποίους τα παραδίδουν ορισμένοι που δεν θέλουν να πληρώσουν περισσότερα χρήματα για τη διάθεση των αποβλήτων, ενώ υπάρχουν και αυτοί, που πετούν τα μπάζα, όπου βρουν.
Αναμένονται νομοθετικές εξελίξεις πιθανώς και εντός του 2026, ώστε να αυστηροποιηθεί περαιτέρω ο θεσμός της ανακύκλωσης των ΑΕΚΚ. Εφ’ όσον ληφθούν αυτές οι πρωτοβουλίες, θα μειωθούν τα ποσοστά ανεξέλεγκτης διάθεσης έως και κατά 3 εκατ. τόνους/έτος, ενώ θα βελτιωθεί και η ποιότητα των υπηρεσιών της ανακύκλωσης. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει να γίνει ενιαίος ο τρόπος υπολογισμού των υλικών των κατεδαφίσεων, βάσει προδιαγραφών και διατάξεων, ώστε να μην εναπόκειται στην κρίση του κάθε μηχανικού, η δήλωση που θα κάνει στην Πολεοδομία, για να πάρει άδεια κατεδάφισης κτιρίου. Επίσης, θα πρέπει να απαιτείται από τον ελεγκτή δόμησης, ο έλεγχος της βεβαίωσης των ποσοτήτων που οδηγήθηκαν σε ανακύκλωση. Με τον έλεγχο αυτό, θα προστεθούν στα διαχειριζόμενα ΑΕΚΚ 2-3 εκατ. τόνοι μπάζων.
Τέλος, η μεγαλύτερη εξέλιξη που τα ΣΣΕΔ περιμένουν, είναι η θέσπιση προδιαγραφών στα δημόσια έργα, ώστε να καθοριστεί το ελάχιστο ποσοστό των ανακυκλωμένων προϊόντων ΑΕΚΚ. Σημειώνεται ότι ο εθνικός σχεδιασμός διαχείρισης αποβλήτων προτείνει 15% και το ευρωπαϊκό πρωτόκολλο για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ προτείνει 30%. Η εναλλακτική διαχείριση των ΑΕΚΚ, σε μεγάλο βαθμό γίνεται, αλλά οπωσδήποτε πρέπει να μπει πλαίσιο για την αξιοποίηση των δευτερογενών υλικών.
