Του Δημήτρη Καρατζάνη
Παραμονή της εορτής του Προφήτη Ηλία σήμερα, σκέφθηκα, και το μυαλό μου αυτόματα ''πήρε να σκαρφαλώνει'' στα κορφοβούνια .Εκεί, που, συνήθως,βρίσκονται φωλιασμένα το ταπεινά ξωκκλήσια του κορυφαίου των Προφητών, πολλά απ τα οποία είχα γνωρίσει από κοντά, όταν ως νεαρός αξιωματικός ''περιπλανιόμουν'' στη Ελληνοβουλγαρική μεθόριο .Τότε που το δόγμα της νιότης ήταν ''όπου γης και πατρίς'' και τα ''υπάρχοντα'' μας όλα περιορίζονταν σε δυο βαλίτσες ρούχα και βιβλία -σε ίση αναλογία- μόνιμα σχεδόν φορτωμένες στο χιλιάρι ''κονσερβοκούτι'' ,πούχα το θράσος να αποκαλώ ''αυτοκίνητο''.
Απ όλα τα ''πανηγύρια'' όμως που χα βρεθεί στη μνήμη του υψιπετή προφήτη ,εκείνο που έχει μείνει πιο έντονα χαραγμένο στη μνήμη μου, παρά τα 40 τόσα χρόνια που έχουν μεσολαβήσει από τότε ,είναι του προφήτη Ηλία της Σαμοθράκης, στο οποίο μάλιστα, δεν είχα και ενεργό ...δράση όπως θα δείτε στη συνέχεια..
Ήταν η εποχή της μεγάλης, της πιο μεγάλης ίσως έντασης με την Τουρκία ,μετά τα γεγονότα της Κύπρου, το Καλοκαίρι του 74..Οι αμφισβητήσεις και οι προκλήσεις στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο μας από τη γείτονα ήταν καθημερινές και θρασύτατες, με το Τούρκικο ερευνητικό σκάφος , το περίφημο ''Τσανταρλί',να μπαινοβγαίνει στο Αιγαίο ,δημιουργώντας εκρηκτική κατάσταση στις σχέσεις των δύο χωρών.
Με αυτές τις έκτακτες συνθήκες, βρέθηκα κι εγώ ένα πρωί, εντελώς ξαφνικά θα μπορούσα να πω,στην ακριτική Σαμοθράκη. Στο ακραίο αυτό βορεινό νησί μας,όπου δεν υπήρχε μέχρι τότε καθόλου στρατός κι όπου στάλθηκα κατεπειγόντως, ως επικεφαλής μιας δύναμης ενισχυμένου λόχου -αργότερα έγινε Τάγμα- που μεταφέρθηκε εσπευσμένα . Η εντολή του Επιτελείου ήταν να εξασφαλιστεί το νησί, από κάθε πιθανή εχθρική ενέργεια.
Μια αποστολή εξαιρετικά δύσκολη πρέπει να πούμε, για τη δύναμη και τα μέσα που διετέθησαν .Μεσα όμως, που , οφείλω να πω, βελτιώνονταν καθημερινά χάρη στο μεγάλο ενδιαφέρον που έδειχνε η στρατιωτική ηγεσία και προσωπικά ο ίδιος ο διοικητής της Στρατιάς.,που επισκεπτόταν το νησί κάθε τόσο.
Η ενίσχυση αυτή, εκτός από προσωπικό και μέσα, περιλάμβανε κι ένα φορητό ραντάρ που εγκαταστάθηκε άμεσα στο Ανατολικό άκρο του νησιού ,γεγονός που τόνωσε την αυτοπεποίθηση μας, καθώς βελτίωνε σημαντικά το ''χρόνο προειδοποίησης'' που είχαμε στη διάθεση μας.σε περίπτωση κρίσης
Με την προοπτική λοιπόν μιας συνεχώς βελτιούμενης κατάστασης και την αισιοδοξία διάχυτη στους ''ακρίτες της Σαμοθράκης ','όπως μας αποκαλούσαν , ο καιρός ''έτρεχε''τόσο γρήγορα, που , χωρίς καλα-καλά να το καταλαλάβομε, φθάσαμε στα μέσα του Καλοκαιριού, στην παραμονή της εορτής του προφήτη Ηλία. Τότε, αργά το βράδυ, το τηλεφωνικό κέντρο με ενημέρωσε ότι είχε διακοπεί η επικοινωνία με το ραντάρ...
Το ραντάρ αποτελούσε στην ουσία τ' αυτιά και τα μάτια μας και τη μόνη μας ελπίδα για έγκαιρη προειδοποίηση, σε περίπτωση εχθρικής προσέγγισης. Γι'αυτό και η λειτουργία του-με ρητή εντολή- δεν επιτρεπόταν να σταματήσει ούτε λεπτό..
Επειδή δε οι αξιωματικοί μου πλην εκείνου της υπηρεσίας, βρίσκονταν με άδεια εξόδου ,αποφάσισα να πάω ο ίδιος να δω τι συμβαίνει ,παρότι το ραντάρ, απείχε δυο ολόκληρες ώρες απ την έδρα μου...
Ήταν η εποχή της μεγάλης, της πιο μεγάλης ίσως έντασης με την Τουρκία ,μετά τα γεγονότα της Κύπρου, το Καλοκαίρι του 74..Οι αμφισβητήσεις και οι προκλήσεις στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο μας από τη γείτονα ήταν καθημερινές και θρασύτατες, με το Τούρκικο ερευνητικό σκάφος , το περίφημο ''Τσανταρλί',να μπαινοβγαίνει στο Αιγαίο ,δημιουργώντας εκρηκτική κατάσταση στις σχέσεις των δύο χωρών.
Με αυτές τις έκτακτες συνθήκες, βρέθηκα κι εγώ ένα πρωί, εντελώς ξαφνικά θα μπορούσα να πω,στην ακριτική Σαμοθράκη. Στο ακραίο αυτό βορεινό νησί μας,όπου δεν υπήρχε μέχρι τότε καθόλου στρατός κι όπου στάλθηκα κατεπειγόντως, ως επικεφαλής μιας δύναμης ενισχυμένου λόχου -αργότερα έγινε Τάγμα- που μεταφέρθηκε εσπευσμένα . Η εντολή του Επιτελείου ήταν να εξασφαλιστεί το νησί, από κάθε πιθανή εχθρική ενέργεια.
Μια αποστολή εξαιρετικά δύσκολη πρέπει να πούμε, για τη δύναμη και τα μέσα που διετέθησαν .Μεσα όμως, που , οφείλω να πω, βελτιώνονταν καθημερινά χάρη στο μεγάλο ενδιαφέρον που έδειχνε η στρατιωτική ηγεσία και προσωπικά ο ίδιος ο διοικητής της Στρατιάς.,που επισκεπτόταν το νησί κάθε τόσο.
Η ενίσχυση αυτή, εκτός από προσωπικό και μέσα, περιλάμβανε κι ένα φορητό ραντάρ που εγκαταστάθηκε άμεσα στο Ανατολικό άκρο του νησιού ,γεγονός που τόνωσε την αυτοπεποίθηση μας, καθώς βελτίωνε σημαντικά το ''χρόνο προειδοποίησης'' που είχαμε στη διάθεση μας.σε περίπτωση κρίσης
Με την προοπτική λοιπόν μιας συνεχώς βελτιούμενης κατάστασης και την αισιοδοξία διάχυτη στους ''ακρίτες της Σαμοθράκης ','όπως μας αποκαλούσαν , ο καιρός ''έτρεχε''τόσο γρήγορα, που , χωρίς καλα-καλά να το καταλαλάβομε, φθάσαμε στα μέσα του Καλοκαιριού, στην παραμονή της εορτής του προφήτη Ηλία. Τότε, αργά το βράδυ, το τηλεφωνικό κέντρο με ενημέρωσε ότι είχε διακοπεί η επικοινωνία με το ραντάρ...
Το ραντάρ αποτελούσε στην ουσία τ' αυτιά και τα μάτια μας και τη μόνη μας ελπίδα για έγκαιρη προειδοποίηση, σε περίπτωση εχθρικής προσέγγισης. Γι'αυτό και η λειτουργία του-με ρητή εντολή- δεν επιτρεπόταν να σταματήσει ούτε λεπτό..
Επειδή δε οι αξιωματικοί μου πλην εκείνου της υπηρεσίας, βρίσκονταν με άδεια εξόδου ,αποφάσισα να πάω ο ίδιος να δω τι συμβαίνει ,παρότι το ραντάρ, απείχε δυο ολόκληρες ώρες απ την έδρα μου...
Σε λίγο λοιπόν κι έχοντας μαζί μου τον οδηγό κι ένα τεχνίτη για να ελέγξει τη γραμμή.,πήραμε το μοναδικό δρόμο με τα επικίνδυνα γκρέμια που οδηγούσε στη βραχώδη ανατολική άκρη του νησιού όπου βρισκόταν το ραντάρ.. Ευτυχώς το φεγγάρι ήταν στη ''γέμιση'' κι έκανε τη νύχτα μέρα ,γεγονός που μας διευκόλυνε πολύ.
Θα ήταν περασμένες 11 όταν φθάσαμε στο τελευταίο ρέμα, τον Ξεροπόταμο που διατηρούσε όμως ακόμα κάμποσο νερό,γι αυτό και κατεβήκαμε από το τζιπ και προσεγγίσαμε με τα πόδια για το φυλάκιο ..Η σκηνή ήταν κατάκλειστη και πλησιάζοντας διέκρινα στο φως του φεγγαριού μια πινακίδα κρεμασμένη απ έξω.''Κλιστό'' έγραφε με ανορθόγραφη κι εντυπωσιακά άσχημη γραφή.
''Πού στο διάβολο να πήγαν όλοι", αναρωτήθηκα .' 'Ακόμα κι αν τους είχαν ''αρπάξει'' οι Τούρκοι το αυτοκίνητο REO με το τετράκαννο αντιαεροπορικό πολυβόλο δε θα μπορούσε να εξαφανιστεί' ,σκέφτηκα .
Άναψα ένα τσιγάρο κι ακούμπησα στη ρόδα του τζιπ ενώ το μυαλό μου έκανε χιλιάδες υποθέσεις ,που η λογική τις απέκλειε όλες χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία .Καθώς πίεζα το μυαλό, στ' αυτιά μου έφτανε χαμηλόφωνη η συζήτηση των δυο στρατιωτών που κουβέντιαζαν τα ''δικά''τους, λίγο πιο πέρα.
''Ξέρεις τι γίνεται τέτοια μέρα στο χωριό μου'' ,έλεγε ο ένας ...Καίγεται το πελεκούδι όλη τη νύχτα, κάτ' απ' τα πλατάνια. Το ξημερώνουμε ,εκεί να δεις γλέντι...''
''Έννοια σου, κι εδώ γίνεται καλό πανηγύρι στον προφήτη Ηλία, παν'απ' τ' Αλώνια'' τον έκοψε ο άλλος.
Η φωνή τους επίμονη κι ενοχλητική έφτανε στ αυτιά μου σαν από μίλια μακριά.. Ήμουν σχεδόν έτοιμος να τους πω να το ''κόψουν'',όταν ξαφνικά σαν αστραπή, φώτισε το μυαλό μου μια ιδέα.
''Που είπατε πως γίνεται πανηγύρι απόψε'' , ρώτησα. ''Στον προφήτη Ηλία'' απάντησε ο οδηγός, κάπως σαστισμένος.
''Μπρος'' ειπα, ''βάλε μπροστά και τράβα ντογρού για το...πανηγύρι. Θά ταν περασμένα μεσάνυχτα όταν φθάσαμε στον προφήτη Ηλία.Στην πλατεία του χωριού, την πρόχειρα φωταγωγημένη για την περίσταση ,το γλέντι είχε φτάξει στο ''τσακίρ κέφι''. Και κείνος που έσερνε το χορό, δεν ήταν άλλος από τον Παναγη, τον πανύψηλο αρχιφύλακα του ''εξαφανισμένου'' φυλακίου που έσερνε κάτι σάλτους σαν ...αγριόγατος.
Στη βορεινή άκρη της πλατείας ,στο πιο ψηλό σημείο του χωριού, βρισκόταν... παρκαρισμένο το REO με το τετράκαννο αντιαεροπορικό πολυβόλο του να σκοπεύει κατ' ευθεία τον ...ουρανό.
Η αντιαεροπορική προστασία του ξεφαντώματος ήταν τουλάχιστον απόλυτα... εξασφαλισμένη, σκέφτηκα.
Θα ήταν περασμένες 11 όταν φθάσαμε στο τελευταίο ρέμα, τον Ξεροπόταμο που διατηρούσε όμως ακόμα κάμποσο νερό,γι αυτό και κατεβήκαμε από το τζιπ και προσεγγίσαμε με τα πόδια για το φυλάκιο ..Η σκηνή ήταν κατάκλειστη και πλησιάζοντας διέκρινα στο φως του φεγγαριού μια πινακίδα κρεμασμένη απ έξω.''Κλιστό'' έγραφε με ανορθόγραφη κι εντυπωσιακά άσχημη γραφή.
''Πού στο διάβολο να πήγαν όλοι", αναρωτήθηκα .' 'Ακόμα κι αν τους είχαν ''αρπάξει'' οι Τούρκοι το αυτοκίνητο REO με το τετράκαννο αντιαεροπορικό πολυβόλο δε θα μπορούσε να εξαφανιστεί' ,σκέφτηκα .
Άναψα ένα τσιγάρο κι ακούμπησα στη ρόδα του τζιπ ενώ το μυαλό μου έκανε χιλιάδες υποθέσεις ,που η λογική τις απέκλειε όλες χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία .Καθώς πίεζα το μυαλό, στ' αυτιά μου έφτανε χαμηλόφωνη η συζήτηση των δυο στρατιωτών που κουβέντιαζαν τα ''δικά''τους, λίγο πιο πέρα.
''Ξέρεις τι γίνεται τέτοια μέρα στο χωριό μου'' ,έλεγε ο ένας ...Καίγεται το πελεκούδι όλη τη νύχτα, κάτ' απ' τα πλατάνια. Το ξημερώνουμε ,εκεί να δεις γλέντι...''
''Έννοια σου, κι εδώ γίνεται καλό πανηγύρι στον προφήτη Ηλία, παν'απ' τ' Αλώνια'' τον έκοψε ο άλλος.
Η φωνή τους επίμονη κι ενοχλητική έφτανε στ αυτιά μου σαν από μίλια μακριά.. Ήμουν σχεδόν έτοιμος να τους πω να το ''κόψουν'',όταν ξαφνικά σαν αστραπή, φώτισε το μυαλό μου μια ιδέα.
''Που είπατε πως γίνεται πανηγύρι απόψε'' , ρώτησα. ''Στον προφήτη Ηλία'' απάντησε ο οδηγός, κάπως σαστισμένος.
''Μπρος'' ειπα, ''βάλε μπροστά και τράβα ντογρού για το...πανηγύρι. Θά ταν περασμένα μεσάνυχτα όταν φθάσαμε στον προφήτη Ηλία.Στην πλατεία του χωριού, την πρόχειρα φωταγωγημένη για την περίσταση ,το γλέντι είχε φτάξει στο ''τσακίρ κέφι''. Και κείνος που έσερνε το χορό, δεν ήταν άλλος από τον Παναγη, τον πανύψηλο αρχιφύλακα του ''εξαφανισμένου'' φυλακίου που έσερνε κάτι σάλτους σαν ...αγριόγατος.
Στη βορεινή άκρη της πλατείας ,στο πιο ψηλό σημείο του χωριού, βρισκόταν... παρκαρισμένο το REO με το τετράκαννο αντιαεροπορικό πολυβόλο του να σκοπεύει κατ' ευθεία τον ...ουρανό.
Η αντιαεροπορική προστασία του ξεφαντώματος ήταν τουλάχιστον απόλυτα... εξασφαλισμένη, σκέφτηκα.
