Μια δυσάρεστη έκπληξη περίμενε πολλούς νησιώτες που έκαναν τα χαρτιά τους προκειμένου να λάβουν το λεγόμενο «ειδικό πρόσθετο κοινωνικό μέρισμα» για τους κατοίκους νησιών του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου. Οπως προκύπτει, οι κάτοχοι μη επαγγελματικής ψαρόβαρκας δεν δικαιούνται το επίδομα, καθώς θεωρείται τεκμήριο πολυτελούς διαβίωσης.
Δικαιούχοι του κοινωνικού επιδόματος, για το οποίο η προθεσμία υποβολής αιτήσεων έληξε στις 27 Δεκεμβρίου, ήταν οι κάτοικοι των νησιών που υπάγονται στους νομούς Εβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσων, με εξαίρεση όμως τους κατοίκους Λέσβου, Σάμου, Χίου, Λέρου, Κω, Ρόδου και Καρπάθου. Σύμφωνα με την κυβερνητική απόφαση, το ειδικό επίδομα για τους νησιώτες που χορηγείται ως αντιστάθμισμα των επιπτώσεων από τις αυξήσεις των συντελεστών του ΦΠΑ στα συγκεκριμένα νησιά, ξεκινάει από τα 500 ευρώ και μπορεί να φτάσει μέχρι και 2.100 ευρώ για τα πολυμελή νοικοκυριά. Συνολικά, το κονδύλι φτάνει τα 25 εκατ. ευρώ.
Πράγματι, ανάμεσα στα περιουσιακά κριτήρια για ένταξη στο πρόγραμμα αναφέρεται και ότι εξαιρούνται από τη χορήγηση του επιδόματος και δεν κρίνονται δικαιούχοι του ειδικού πρόσθετου μερίσματος νοικοκυριά, τα μέλη των οποίων, βάσει της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2016, εμπίπτουν στον φόρο πολυτελούς διαβίωσης. Ως γνωστόν, φόρος πολυτελούς διαβίωσης επιβάλλεται ακόμα και σε βάρκες μήκους πέντε μέτρων. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτει και μεγάλο ποσοστό που αφορά τις γνωστές ψαρόβαρκες, τις οποίες πολλοί νησιώτες διατηρούν για ερασιτεχνικό ψάρεμα. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Ροδιακή», για παράδειγμα, συνταξιούχος κάτοικος της Σύμης που διαθέτει ξύλινη βάρκα 27 ετών, ενημερώθηκε ότι δεν δικαιούται το επίδομα. Εφόσον το σκάφος δεν χρησιμοποιείται για επαγγελματικούς λόγους, θεωρείται είδος πολυτελείας, κι ας αποτελεί παράδοση στα νησιά η κατοχή βάρκας ψαρέματος.
Το πρόγραμμα αφορούσε τα νησιά: Αγαθονήσι, Αγιος Ευστράτιος, Αστυπάλαια, Ικαρία, Κάλυμνος, Κάσος, Καστελλόριζο, Λέβιθα, Λειψοί, Λήμνος, Μάραθος, Νίμος, Νίσυρος, Οινούσσες, Πάτμος, Σαμοθράκη, Σαρία, Στρογγυλή, Σύμη, Σύρνα, Τέλενδος, Τήλος, Φαρμακονήσι, Φούρνοι, Χάλκη, Ψαρά και Ψέριμος. Και αυτό γιατί σε αυτά τα νησιά οι συντελεστές του ΦΠΑ αυξάνονται από 5%, 9% και 17% σε 6%, 13% και 24%, με αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν τα νοικοκυριά. Από τη ρύθμιση εξαιρέθηκαν τα νησιά στα οποία ο ΦΠΑ θα παραμείνει μειωμένος, καθώς είναι αυτά που πλήττονται περισσότερο από το προσφυγικό.