Εδώ και αρκετά χρόνια, όπως σε πολλά μέρη που έχει φύγει ο πληθυσμός λόγω της εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης, έτσι έγινε και στην Χώρα.
Αυτό αποτέλεσε το λόγο που διάφοροι προσπαθούν να ρίξουν τις ευθύνες πέρα από τα γνωστά αίτια κυρίως σε μένα γιατί όταν ήμουν Δήμαρχος φύγανε υπηρεσίες από την Χώρα η οποία όμως είναι η πρωτεύουσα της Σαμοθράκης .
Ας δούμε λοιπόν, κυρίως από το ‘80 και μετά τι έγινε για την Χώρα από τους διάφορους Δημάρχους καθώς πρωτύτερα η περίοδος 50-80 αποτελεί άλλο κεφάλαιο . Τότε περίπου (‘78) η Χώρα κηρύχθηκε παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός γεγονός που προκάλεσε σε πολλούς δυστυχώς την εντύπωση ότι ήταν εις βάρος της ανάπτυξης της καθώς μπήκανε περιορισμοί στην δόμηση .
Το 1980 η εικόνα ήτανε ο κλασσικός παλαιός οικισμός της χώρας με προσθήκη από το 70 και μετά των ακαλαίσθητων τσιμεντένιων κτισμάτων που υπάρχουν μέχρι και σήμερα .Από τότε και μετά είχαμε την αλλαγή στέγης στην εκκλησία (και άλλες θετικές και αρνητικές παρεμβάσεις από τον τότε Μητροπολίτη) ,την ανάδειξη των δυο πλατειών ( Γ. Μανωλάκη και Ν. Ρηγοπούλου ) την ανάδειξη του κτιρίου Ασδράνια( Σημερινό Λαογραφικό μουσείο) και την κατεδάφιση της παλαιάς κοινότητας και κατασκευή του σημερινού Δημοτικού Καταστήματος που ολοκληρώθηκε το 1983.
Στη συνέχεια είχαμε την κατασκευή του γηπέδου κάποιες παρεμβάσεις στους δρόμους και τα δίκτυα αποχέτευσης και άρδευσης .
Από το 1990 και μετά ξεκίνησε η κατασκευή του εσωτερικού οδικού δικτύου μαζί με τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης και έγιναν τα περισσότερα πλακόστρωτα .
Το 1993 αποφασίζεται η κατασκευή του χειροτεχνικού κέντρου από τον ΕΟΜΜΕΧ και γίνονται παρεμβάσεις στο γήπεδο .
Επίσης αγοράζεται ο Λαδόμυλος ( κτήμα Κ. Τερζή και το σπίτι του Ρούσσου Γεωργίου) .
Το 1998 έχει δημοπρατηθεί το έργο ανάδειξης του μύλου ολοκληρώνεται το έργο σαν διατηρητέο κτίσμα και ιδρύεται και λειτουργεί το Πνευματικό Κέντρο Ν. Φαρδής .Αγοράζεται το κτήμα Δημητριάδη Χανού όπως και ο νερόμυλος Χατζηστεφάνου και ξεκινάει η επέκταση της πλατείας μπροστά στο νοσοκομείο προς το ρέμα που συνεχίζεται μέχρι σήμερα .
Γίνεται το μνημείο σ ’αυτή την πλατεία της 1ης Σεπτέμβρη και κατασκευάζεται με παραδοσιακό τρόπο ο κεντρικός δρόμος προς το Κάστρο μαζί με τα δίκτυα , ένα έργο που δείχνει πως πρέπει να γίνονται τα πλακόστρωτα στη Σαμοθράκη.
Υλοποιείται το πρόγραμμα που αφορά στις προσόψεις των κτιρίων στον κεντρικό δρόμο μαζί με την πλατεία Εφκα .
Μέχρι το 2010 αναπαλαιώνονται τα κτίρια Ρούσσου και Δημητριάδη ( δημοτική βιβλιοθήκη και μουσείο Πετρωμάτων) .
Το 2002 ανακατασκευάζεται το γήπεδο με φωτισμό και χλοοτάπητα και το 1999 λειτουργεί το κτίριο του ΕΟΜΜΕΧ σαν κέντρο παραδοσιακών υφαντών , κεραμικών ,κέντρο δημιουργικής απασχόλησης παιδιών ( ΚΔΑΠ) και γραφεία ΔΕΑΣ .
Γίνεται η προμελέτη για την ανάδειξη του Κάστρου της Χώρας το 2004.
Το 1987 ιδρύθηκε και λειτούργησε από μένα το υπερενισχυμένο Ιατρείο Χώρας το οποίο το 1996 μετατρέπεται σε Κέντρο Υγείας με ειδικούς γιατρούς και την απαραίτητη οργάνωση και εξοπλισμό.
Το 2010 ξεκινάει και ολοκληρώνεται η ανάδειξη του Κάστρου της Χώρας .
Το 2008 γίνεται ο περιφερειακός δρόμος της Κακιάς μεριάς , συμπλήρωμα στο δρόμο πάνω από το Δημαρχείο και η πλατεία Βαφείδη στην Καμάρα.
Στο διάστημα από το 1990 μέχρι το 2014 γίναν διάφορα μικροέργα όπως ο δρόμος μέσα στα πεύκα και παρεμβάσεις στα υδραγωγεία Σωτήρος , Ασκάμνες και Βρυσιά. Επίσης έγινε το σημαντικό έργο της περίφραξης όλου του περαστικού δάσους που δεν έχει αξιοποιηθεί μέχρι σήμερα , κάτι που πρέπει να γίνει.
Ξανά γίνετε από την cosmote λειτουργική ανακαίνιση του Πνευματικού κέντρου Ν. Φαρδύς μαζί με παιδική χαρά μετα από πρωτοβουλία της Δ. Κουφίδου. Κηρύσσεται διατηρητέος από την τεχνική υπηρεσία του Δήμου ένας μεγάλος αριθμός κτιρίων στην Χώρα και σε όλη την Σαμοθράκη και γίνονται συνεχείς προσπάθειες για την αισθητική ανάδειξή της Χώρας με κάθε δόκιμο τρόπο.
Το 2000 μετα από θεομηνίες καταστρέφονται ολοσχερώς οι πεζούλες μπροστά στην εκκλησία και γίνεται πολύ γρήγορα από ντόπιους εμπειροτέχνες, η αποκατάστασή τους στην μορφή που έχουν σήμερα.
Στο διάστημα αυτό προκύπτει και το γνωστό πρόβλημα με το κτήριο του Γυμνασίου όπου μέσα σε ένα μήνα λειτουργεί προσωρινά στο ισόγειο του Πνευματικού και στο Δημοτικό σχολείο.
Λόγω δε αυτού του προβλήματος δρομολογείται η όσο το δυνατόν γρηγορότερη κατασκευή του Νέου Γυμνάσιου – Λυκείου που όλοι γνωρίζετε.
Το διάστημα 1990 – 2014 με αφορμή το πανελλήνιο δημοσιογραφικό συνέδριο, τα πρώτα χρόνια, γίνονται σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις και στην Χώρα που συνεχίζονται από το 1998 εντονότερα με συνέδρια, ημερίδες, συναυλίες, θέατρα, μουσικά σχολεία, εκθέσεις ζωγραφικής (με βάση το διαβαλκανικό εικαστικό συνέδριο που γινόταν για πολλά χρόνια), βιβλιοπαρουσιάσεις, τιμητικές διακρίσεις, έκθεση ζωγραφικής «νικητήρια» παρουσία του Α. Φασιανού, αναβίωση παραδοσιακού γάμου από το πρόγραμμα Θράκη- Αιγαίο- Κύπρος, καθιέρωση 1η Σεπτέμβρη μαζί με επετειακές εκδηλώσεις και ανάλογα συνέδρια για την πολιτιστική κληρονομιά της Σαμοθράκης.
Αναδείχτηκαν τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Σαμοθράκης το 1912 με κορύφωση τα 150 χρόνια από την ανεύρεση της Νίκης σε πλήρη συνεργασία με το μουσείο του Λούβρου και την εφορεία αρχαιοτήτων.
Επίσης στο διάστημα αυτό και με την ευκαιρία των εγκαινίων του Πνευματικού Κέντρου , η χρονιά ανακηρύχτηκε ως «έτος Φαρδή» με ανάλογες πολιτιστικές δράσεις και συνέδριο.
Το 2004 και το 2010 είχαμε τις επισκέψεις των Πρωθυπουργών Κ. Καραμανλή και Γ. Παπανδρέου και ενδιάμεσα του Οικουμενικού Πατριάρχη Κου Βαρθολομαίου των οποίων η πανηγυρική υποδοχή έγινε στη Χώρα .
Επίσης μεταξύ 1995 και 2000 ιδρύθηκε και λειτουργεί πλήρως η πυροσβεστική υπηρεσία με την αμέριστη υποστήριξη του Δήμου Σαμοθράκης.
Το 2011 σε συνεργασία με το ΔΗΠΕΘΕ (επι πρυτανείας Κ. Σιμόπουλου) παραχωρείται και ανακαινίζεται το Δημοτικό Σχολείο, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για καλοκαιρινά σχολεία του Πανεπιστημίου. Σήμερα στεγάζει υπηρεσίες του Δήμου μετα την πρόσφατη θεομηνία και το νηπιαγωγείο της Χώρας.
Ακόμα πρέπει να προσθέσουμε ότι έγινε το σχέδιο πόλης της Χώρας και η εφαρμογή του.
Να θυμίσουμε ακόμα κάτι που λείπει, τον Πολιτιστικό σύλλογο Σαμοθράκης 1980 – 2000, που πρόσφερε πολλά αλλά δυστυχώς αδρανοποιήθηκε και είναι επιτακτική ανάγκη να ξανά ενεργοποιηθεί
Αυτά, και πολλά άλλα που λίγος ως πολύ είναι γνωστά και οι πληροφορίες για όποιον ενδιαφέρεται υπάρχουν ανά πάσα στιγμή, η Χώρα αποτελεί παραδοσιακό οικισμό και κεφάλαιο προστιθέμενης αξίας που πρέπει να χρησιμοποιηθεί προς όφελος της Χώρας αλλά και όλης της Σαμοθράκης.
Ας δούμε σήμερα την πραγματικότητα.
Ακόμα και η Καμαριώτισσα που πριν λίγα χρόνια την ζηλεύατε παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα ανάπτυξης.
Γιατι άραγε;
Η Χώρα όπως είναι χρειάζεται συνέχεια ποιοτική και αισθητική αναβάθμιση από όλους μας με αντίστοιχα εξειδικευμένα έργα και επίσης ανάδειξη των γύρω της περιοχών (Βριχός, Βίγλα, Αρετσούδα, Ορεινός όγκος, Περιβόλια) με στόχο κυρίως τον φυσιολατρικό, εναλλακτικό και πολιτιστικό τουρισμό, με γενικό επίκεντρο την τέχνη και τον πολιτισμό με ανάλογες υποδομές και δράσεις που θα δώσουν την δυνατότητα με την ήδη υπάρχουσα υποδομή και την ανάπτυξή της, να αποτελέσει πόλο έλξης επισκεπτών και ειδικών ομάδων για όλο τον χρόνο .
Στο πρόγραμμα μας θα υπάρχει ιδιαίτερη παρουσίαση όλου αυτού του οράματος που πρέπει να πάρει σάρκα και οστά σύντομα .
Το θέμα είναι μεγάλο και θα μπορούσε να γίνει ένας γόνιμος και εποικοδομητικός διάλογος έξω και πέρα από κάθε ιδεοληψία
Αυτά τα «ολίγα» για μας που δεν κάναμε τίποτα.. κατά τα άλλα Ιδού η Χώρα ιδού και το πήδημα
Τελειώνουμε με ένα κουΐζ.
Ξέρετε φυσικά που είναι ο Βρυχός. Ξέρετε που είναι της Αλεπούς τα Πγάδια;
Που είναι η Ακρόπολη του Βρυχού; Που είναι τα Γυαλομαντρα;
Που και πόσοι είναι οι προϊστορικοί τάφοι σε αυτή την περιοχή;
Επίσης ξέρετε που είναι η Αρετσούδα.
Τι σημαίνει «στα λιακά στην τρύπα;» Πού είναι ο Σκυλόπυργος και ο Κούκος;
Ορισμένα ερωτήματα απευθύνονται κυρίως σε Φίλους της Σαμοθράκης γιατι τελευταία βλέπω έχουν μεγάλη ανταπόκριση τα θέματα που αφορούν την παλιά Σαμοθράκη .
Περιμένω απαντήσεις.
Γιώργος Χανός
