Όλο και περισσότεροι ιδιοκτήτες ακινήτων, που μπαίνουν σε πρόγραμμα «ανακαινίζω», εγκαθιστούν στα σπίτια τους αντλίες θερμότητας, που αποτελούν τον οικονομικότερο τρόπο θέρμανσης. Τι είναι όμως ακριβώς οι αντλία θερμότητας;
Η αντλία θερμότητας αποτελεί μία συσκευή που αντλεί τη θερμότητα από τον εξωτερικό αέρα και τη διανέμει μέσω ενός δικτύου σωληνώσεων νερού είτε σε καλοριφέρ (μόνο τον χειμώνα), είτε σε Fan Coil Unit, είτε σε ένα ενδοδαπέδιο σύστημα (χειμώνα, καλοκαίρι).
Η λειτουργία της βασίζεται στην τεχνολογία που επιτρέπει τη μεταφορά ενέργειας από έναν χώρο χαμηλής θερμοκρασίας σε έναν χώρο υψηλότερης. Πρόκειται για μια τεχνολογία πάνω στις ίδιες αρχές με αυτές του μηχανισμού των ψυγείων, των κλιματιστικών κ.λπ. που ονομάζεται ψυκτικός κύκλος. Ο εξωτερικός αέρας διαπερνά την αντλία θερμότητας, αποκτά την επιθυμητή θερμοκρασία και διοχετεύεται στο εσωτερικό του σπιτιού, για την κεντρική θέρμανση και τη θέρμανση του νερού.
Γιατί συμφέρει η αντλία θερμότητας
Σύμφωνα με τον ενεργειακό επιθεωρητή Μιχάλη Χριστοδουλίδη, που μίλησε στο Dnews, η αντλία, το χειμώνα αντλεί θερμότητα από το περιβάλλον και την αποβάλλει στο νερό μέσω εναλλάκτη θερμότητας και από εκεί το θερμό νερό οδηγείται στις τερματικές μονάδες απόδοσης της θερμότητας, αλλά ακόμα και σε ένα θερμοδοχείο για την κάλυψη των αναγκών σε ζεστό νερό χρήσης. Η κατανάλωση του ρεύματος στις σημερινές αντλίες θερμότητας (>Α++) είναι πολύ μικρή για να μας δώσει μία πολύ μεγάλη θερμική ή ψυκτική ενέργεια. Σήμερα οι ενεργειακοί βαθμοί απόδοσης είναι >4.00. Με απλά λόγια καταναλώνεις 1.00 ηλεκτρική KWh ρεύματος για να πάρεις πάνω από 4.00 θερμικές KWh.
Δημοφιλής Επιλογή
Οι αντλίες θερμότητας αποτελούν μία ολοένα και πιο δημοφιλή επιλογή για θέρμανση και ψύξη στα κτίρια χάρη στα πολλαπλά οφέλη τους. Αποτελούν συστήματα ύψιστης ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας και χρημάτων, ενώ επιδοτούνται και από όλα τα προγράμματα «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον»*.
Οι αντλίες θερμότητας αποτελούνται από ψυκτικό υγρό, τον συμπιεστή που προωθεί το ψυκτικό υγρό, την βαλβίδα εκτόνωσης που ρυθμίζει τη ροή του ψυκτικού υγρού στο σύστημα, την βαλβίδα αντιστροφής που εναλλάσσει την κατεύθυνση του ψυκτικού μέσου στο σύστημα, τον εναλλάκτη, τον ανεμιστήρα, ενώ η μονάδα λειτουργεί είτε ως συμπυκνωτής (ψύξη) είτε ως εξατμιστής (θέρμανση).
Σύμφωνα με τον κ. Χριστοδουλίδη, η επένδυση για την εγκατάσταση αντλίας θερμότητας, έχει πολλά πλεονεκτήματα και προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε ακινήτου και νοικοκυριού. Έχει πολλά πλεονεκτήματα και μοναδικό μειονέκτημα, το αυξημένο κόστος, που όμως δεν είναι απαγορευτικό. Ας τα δούμε αναλυτικά:
Τα πλεονεκτήματα μιας αντλίας θερμότητας
Ευελιξία και προσαρμοστικότητα
Οι αντλίες θερμότητας είναι μια ευέλικτη λύση για κάθε σπίτι. Προσφέρουν θέρμανση, ζεστό νερό χρήσης και ψύξη για μονοκατοικίες, μπλοκ κατοικιών ή διαμερίσματα, καλύπτοντας όλες τις ανάγκες άνεσης του σπιτιού. Επιπλέον, η διαχείριση των περισσότερων αντλιών θερμότητας μπορεί να γίνει μέσω μιας εφαρμογής, οπότε, όπου κι αν βρίσκεται ο χρήστης, έχει πάντα και απομακρυσμένο έλεγχο.
Μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος
Ένας σημαντικός παράγοντας για τη στροφή προς τις αντλίες θερμότητας είναι η ανάγκη για εναλλακτικές λύσεις χαμηλού αποτυπώματος σε σχέση με τα συστήματα ορυκτών καυσίμων. Η χρήση ανανεώσιμων πηγών, όπως ο αέρας, το έδαφος και το νερό, σημαίνει ότι οι αντλίες θερμότητας παρέχουν θέρμανση και ζεστό νερό με πολύ πιο βιώσιμο τρόπο από τα παραδοσιακά συστήματα.
Μειωμένη συντήρηση και σέρβις
Οι αντλίες θερμότητας έχουν στιβαρό σχεδιασμό και λίγα κινούμενα μέρη. Αυτό σημαίνει ότι απαιτούν πολύ λίγη συντήρηση, σέρβις και επισκευές, ειδικά σε σύγκριση με τη συντήρηση που απαιτείται για έναν παραδοσιακό λέβητα. Οι αντλίες θερμότητας απαιτούν γενικό έλεγχο συντήρησης μόνο μία φορά τον χρόνο.
Απόδοση επένδυσης
Το χαμηλότερο ενεργειακό λειτουργικό κόστος, οι κρατικές επιδοτήσεις και οι χαμηλότερες απαιτήσεις συντήρησης αποτελούν την πιο άμεση απόδοση της επένδυσης. Είναι σαφές ότι οι αντλίες θερμότητας προσφέρουν πολύ μεγαλύτερη απόδοση της επένδυσης από τα συστήματα θέρμανσης που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα.
Ασφάλεια και αξιοπιστία
Οι αντλίες θερμότητας αποτελούν από τα ασφαλέστερα συστήματα θέρμανσης και ψύξης και τα πιο αξιόπιστα. Δεν εκπέμπουν ρύπους, δεν εμφανίζουν φλόγα, ή άλλες καύσεις, αφού δεν χρησιμοποιούν πετρέλαιο ή αέριο αλλά καθαρή ενέργεια από το περιβάλλον.
Δεν απαιτείται ειδικός χώρος εγκατάστασης
Για την εγκατάσταση τους, δεν απαιτείται ειδικός χώρος τοποθέτησης καθώς η εξωτερική μονάδα είναι συμπαγής και μπορεί εύκολα να τοποθετηθεί εξωτερικά ακόμα και στο μπαλκόνι σας.
Ποια είναι τα οικονομικά οφέλη των αντλιών θερμότητας;
-Μικρός χρόνος απόσβεσης της επένδυσης, 3-4 έτη αν γίνει εναλλαγή από σύστημα πετρελαίου
-Μείωση του κόστους θέρμανσης έως και 65% σε σχέση με τα συμβατικά καύσιμα
-Μείωση στο ετήσιο κόστος συντήρησης του συστήματος θέρμανσης, αφού οι αντλίες δεν απαιτούν ετήσια συντήρηση.
Τα μειονεκτήματα μιας αντλίας θερμότητας
Μία από τις σημαντικές προκλήσεις μιας αντλίας θερμότητας είναι το αρχικό κόστος αγοράς και εγκατάστασης. Η τιμή ποικίλλει ανάλογα με τον τόπο διαμονής και τον τύπο της αντλίας θερμότητας που θα επιλεγεί. Παρότι πολλές χώρες προσφέρουν επιδοτήσεις για την εξισορρόπηση του αρχικού κόστους, οι αντλίες θερμότητας μπορεί να απαιτούν σημαντική αρχική επένδυση, μεγαλύτερη από ένα σύστημα φυσικού αερίου. Η τελική απόδοση εξαρτάται από τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου ή του πετρελαίου, οι οποίες διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Για ένα σπίτι 100 τετραγωνικών, η εγκατάσταση και η εργασία κυμαίνεται από 5.500-6000 ευρώ.
* Irineossamothraki Blog
Τις τελευταίες μέρες, βρισκόμενος στην Καβάλα, στροβιλίζει έντονα στο μυαλό μου η αντικατάσταση του παλιού αλλά λειτουργικού ακόμη λέβητα πετρελαίου. Φυσικά ούτε καν σκέφτηκα νέο λέβητα πετρελαίου, αυτό που σκέφτηκα σχεδόν αποκλειστικά είναι οι αντλίες θερμότητας, οι λόγοι που αρχικά με κράτησαν πίσω ήταν το πολύ υψηλό κόστος και πιθανόν η μη κάλυψη του σπιτιού λόγω του μεγέθους του. Αυτά σύμφωνα με παλιότερες επιφανειακές έρευνες. Με τις πρώτες αναζητήσεις μου, αυτοί οι ανασταλτικοί παράγοντες σχεδόν εξαλείφθηκαν, γιατί έχει πέσει σημαντικά το κόστος των αντλιών θερμότητας (συγκριτικά με λίγα χρόνια πριν) και πλέον υπάρχουν συσκευές που καλύπτουν και μεγαλύτερα σπίτια... Στην πορεία μπήκε στο μυαλό μου και το πρόγραμμα Εξοικονομώ... Το οποίο καλύπτει και τις αντλίες θερμότητας. Ένα επιπλέον κίνητρο είναι ότι οι αντλίες συνδέονται με τα παλιά σώματα του καλοριφέρ, οπότε αυτομάτως μειώνεται κυρίως το κόστος, αλλά και οι εργασίες.
Όλες αυτές οι σκέψεις ξεκίνησαν μετά από μια πρόσφατη βλάβη του λέβητα, όταν όλα περνούν από το μυαλό... Ευτυχώς όλο διορθώθηκαν με ένα κόστος περίπου 100 ευρώ. Αλλά οι σκέψεις παρέμειναν και όπως ανέφερα παραπάνω εξελίχτηκαν κιόλας, γιατί το κόστος πετρελαίου τα τελευταία αρκετά χρόνια έχει ξεφύγει. Είμαστε στην Καβάλα σχεδόν 3 μήνες, βάλαμε πετρέλαιο 3 φορές από 800€ (1,28€/lt, 1,26 και 1,30), όλα αυτά χωρίς πολύ κρύο... Πηγαίνω και ένα βήμα παραπέρα, με βάση το παραπάνω άρθρο. Πιστεύω με τα παραπάνω δεδομένα, ειδικά αν μπορέσουμε να μπούμε στο επόμενο Εξοικονομώ και επιδοτηθεί το μεγαλύτερο κόστος της εγκατάστασης η απόσβεση θα είναι πολύ συντομότερη από τα 3-4 χρόνια, όπως αναφέρεται.
Άνοιξε η πλατφόρμα για οι αιτήσεις στο «Εξοικονομώ - Αλλάζω συσκευή για τις επιχειρήσεις»
Την προκήρυξη του προγράμματος: «Αλλάζω συσκευή για τις επιχειρήσεις», συνολικού προϋπολογισμού 105,6 εκατ. ευρώ, υπέγραψαν ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης και ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Παπαθανάσης.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις συμμετοχής από την Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2024, και μέχρι εξαντλήσεως του προϋπολογισμού.
Ειδικότερα, το πρόγραμμα αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης υφιστάμενων επιχειρήσεων όλων των μεγεθών -ακόμη και ατομικών- που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, διαθέτουν ελληνικό ΑΦΜ, είναι ενεργές κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και έχουν ιδρυθεί μέχρι την 31η.12.2023.
Οι ωφελούμενες επιχειρήσεις ενισχύονται με σκοπό την εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού. Σ’ αυτόν συμπεριλαμβάνονται -μεταξύ άλλων- συστήματα θέρμανσης με χρήση αντλιών θερμότητας, αλλά και συστήματα ηλιακής θέρμανσης, αντικατάσταση ενεργοβόρων μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού επιχειρήσεων κ.λπ. Παράλληλα, καλύπτονται δαπάνες που αφορούν σε σχετικές υπηρεσίες, π.χ. το κόστος μεταφοράς, εγκατάστασης, παραμετροποίησης του νέου εξοπλισμού, ο ενεργειακός έλεγχος, κ.ά.
Οι μικρές επιχειρήσεις μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις με μέγιστο προϋπολογισμό επιλέξιμων δαπανών ύψους 20.000 ευρώ, με το ποσοστό της αντίστοιχης ενίσχυσης να διαμορφώνεται στο 50% αυτών, δηλαδή μέχρι 10.000 ευρώ. Οι μεσαίες και οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να καταθέσουν αιτήσεις με μέγιστο προϋπολογισμό επιλέξιμων δαπανών ύψους 25.000 ευρώ, με το ποσοστό της αντίστοιχης ενίσχυσης να φτάνει στο 40% αυτών, δύνανται δηλαδή να λάβουν ενίσχυση, επίσης, μέχρι 10.000 ευρώ.
Οι αιτήσεις συμμετοχής στο «Αλλάζω συσκευή για τις επιχειρήσεις» υποβάλλονται μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος: https://exoikonomo-epixeiro2023.gov.gr/. Σημειώνεται πως θα εφαρμοστεί η μέθοδος της άμεσης αξιολόγησης (First in-First out).
Το πρόγραμμα υλοποιείται στο πλαίσιο της δράσης «Εξοικονομώ - Επιχειρώντας», με την υποστήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η προκήρυξη του «Αλλάζω συσκευή για τις επιχειρήσεις» έχει αναρτηθεί στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του «Ελλάδα 2.0».
Οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων στο πρόγραμμα είχαν, ήδη, γίνει γνωστοί από την προδημοσίευσή του στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στις 8.2.2024, με σκοπό να έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους οι ενδιαφερόμενοι για να ενημερωθούν και να προετοιμάσουν τις προτάσεις τους.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, δήλωσε: «Το “Αλλάζω συσκευή για τις επιχειρήσεις” είναι ένα πρόγραμμα που διασφαλίζει πολλαπλά οφέλη στους δικαιούχους του. Επιχειρήσεις όλων των μεγεθών, ακόμη και ατομικές, μπορούν να λάβουν έως 10.000 ευρώ για την εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικότερου εξοπλισμού. Βελτιώνοντας την ενεργειακή τους απόδοση θα μπορέσουν να εξοικονομήσουν ενέργεια και χρήματα, αφού οι επενδύσεις σε συστήματα θέρμανσης με χρήση αντλιών θερμότητας, συστήματα ηλιακής θέρμανσης, κ.λπ., θα οδηγήσουν, σταδιακά, σε μείωση του λειτουργικού τους κόστους. Και βέβαια το εν λόγω πρόγραμμα συμπεριλαμβάνεται στο ευρύτερο πλέγμα των πρωτοβουλιών εξοικονόμησης ενέργειας που λαμβάνουμε, που αποσκοπούν σε ένα πιο αποδοτικό και φιλικότερο προς το περιβάλλον εθνικό σύστημα ενέργειας».
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Παπαθανάσης, τόνισε: «Με την υπογραφή της Προκήρυξης για την έναρξη της υποβολής αιτήσεων στο Πρόγραμμα “Αλλάζω συσκευή για τις επιχειρήσεις”, που υλοποιείται με την υποστήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η Κυβέρνηση αποδεικνύει, για ακόμα μια φορά, τη σπουδαιότητα που αποδίδει τόσο στην έμπρακτη ενίσχυση της Επιχειρηματικότητας, κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όσο και στην προώθηση της Πράσινης Μετάβασης και της ευρύτερης Προστασίας του Περιβάλλοντος. Με την ίδια σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα συνεχίζουμε την προώθηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για την οικονομία και την κοινωνία, με την ίδια αξιοπιστία συνεχίσουμε να κάνουμε πράξη όλα όσα δεσμευτήκαμε».