Σκάνδαλο διαστάσεων στο υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αποκαλύφθηκε, όταν για πρώτη φορά εντάχθηκαν στο μέτρο του Μεταφορικού Ισοδύναμου και κρητικές εταιρείες που στην αρχική φάση λειτουργίας του μέτρου είχαν εξαιρεθεί λόγω του μεγάλου αριθμού των επιχειρήσεων , που ...εκτόξευαν τον προϋπολογισμό του σε πολλαπλάσιες δαπάνες. Οι κρητικές εταιρείες προσπάθησαν να δημιουργήσουν έναν μικρό ΟΠΕΚΕΠΕ, με εικονικά ΑΦΜ, για να αποσπάσουν χρήματα από το μεταφορικό ισοδύναμο. Ευτυχώς όμως το Δημόσιο γλίτωσε την καταβολή πάνω από 40 εκατομμυρίων ευρώ, χάρη στους έγκαιρους ελέγχους που διενεργήθηκαν, με τη σύσταση και των υπευθύνων διαχείρισης του συγκεκριμένου μέτρου, αφού για να ικανοποιηθούν όλες οι αιτήσεις θα έπρεπε να διπλασιαστεί ο προϋπολογισμός.
Πώς αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο του Μ.Ι.
Καθοριστικό ρόλο έπαιξε ο τότε υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και βουλευτής Δωδεκανήσων Γιάννης Παππάς, όταν ανέλαβε τα καθήκοντα του υφυπουργού τον Ιούνιο του 2023, εντόπισε την «κομπίνα» που είχε στηθεί, ύστερα από τις επισημάνσεις των υπαλλήλων της Γεν. Γραμματείας Αιγαίου , που διαχειρίζεται το συγκεκριμένο μέτρο.
Με συντονισμένες κινήσεις έγινε κατορθωτό εγκαίρως να εντοπιστούν και να μπλοκαριστούν τα ΑΦΜ που θεωρούνταν ύποπτα και τα οποία αιτούνταν το καθένα αρκετές χιλιάδες για πληρωμή τοπυ Μ.Ι..Το σκάνδαλο αφορούσε το μεταφορικό ισοδύναμο του κλάδου των επιχειρήσεων για το 2022, με τον προϋπολογισμό να ανέρχεται σε 80 εκατ. ευρώ. Η κατανομή, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά προβλεπόταν ως εξής: 35 εκατ. ευρώ για τις επιχειρήσεις, 40 εκατ. ευρώ για τους επιβάτες και 5 εκατ. ευρώ για τα καύσιμα.
Τα ανησυχητικά στοιχεία
Οι αιτήσεις για τις επιχειρήσεις παρουσίασαν ωστόσο πολύ ανησυχητική εικόνα. Για το α' εξάμηνο του 2022 οι ενισχύσεις έφτασαν περίπου τα 28.000.000 ευρώ, ενώ για το β' εξάμηνο είχαν ...εκτιναχθεί και είχαν ξεπεράσει τα 67.000.000 ευρώ. Ετσι το συνολικό ποσό σε ότι αφορά την επιδότηση του Μ.Ι. για τις επιχειρήσεις διαμορφώθηκε σε περισσότερα από 95.000.000 ευρώ, υπερβαίνοντας κατά πολύ, σχεδόν μιλάμε για τριπλασιασμό, τον αρχικό προϋπολογισμό των 35.000.000 ευρώ. Να σημειώσουμε ότι η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη δεύτερη περίοδο είχε ξεκινήσει στις 22 Ιουνίου 2023, με τις επιχειρήσεις να έχουν τη δυνατότητα να καταθέσουν αιτήσεις έως τις 30 Νοεμβρίου 2023. Ο υφυπουργός κ. Παππάς, αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, διαπίστωσε ότι τα 35.000.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις είχαν εκτοξευθεί σε πάνω από 95 εκατ. ευρώ.
Αντιμετωπίζοντας αυτή την κατάσταση, ο κ. Παππάς αποφάσισε να διενεργηθεί έκτακτος διοικητικός έλεγχος σε όλες τις επιχειρήσεις που αιτούνταν επιδότηση άνω των 2.000 ευρώ, ένα ποσό που θεωρήθηκε σημείο αναφοράς. Ήρθε δε σε συνεννόηση και με όλους τους εμπλεκόμενους υπουργούς για τη διαχείριση του θέματος.
Στα μέσα Απριλίου τα αποτελέσματα αυτών των ελέγχων ήταν εντυπωσιακά. Οι περίπου 10.500 αιτήσεις που υπήχθησαν στον έκτακτο αυτό διοικητικό έλεγχο, για αιτούμενο ποσό άνω των 2000 ευρώ, αντιστοιχούσαν σε ποσό επιδότησης πάνω από 60.000.000 ευρώ. Μετά τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών, περισσότερες από 7.800 εταιρείες, δηλαδή σχεδόν το 80% αυτών που ελεχθηκαν, είτε δεν κατέθεσαν τα απαραίτητα δικαιολογητικά, δηλαδή εμμέσως πλην σαφώς δεν μπορούσαν να δικαιολογήσουν το αιτούμενο ποσό της επιδότησης,, είτε αποχώρησαν οικειοθελώς, για να μη βρεθούν και ...μπλεγμένοι. Το εντυπωσιακό στοιχείο , που αποκαλύφθηκε από αυτόν τον έλεγχο, ήταν ότι η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών, περίπου 7.600 από τις 7.800, προέρχονταν από την Κρήτη (!!!). Να γιατί η υπόθεση αυτή, με το Μ.Ι. των επιχειρήσεων, χαρακτηρίζεται περίπτωση ως μίνι ΟΠΕΚΕΠΕ, με πρωταγωνιστές πάλι κρητικές επιχειρήσεις, που θεώρησαν ότι με ψεύτικα δικαιολογητικά και εικονικά στοιχεία , μπορούν να λεηλατίσουν ένα μέτρο νησιωτικής πολιτικής που ήρθε να επιδοτήσει μέρος του μεταφορικού κόστος προς τα νησιά, προκειμένου να στηρίξει τις νησιωτικές επιχειρήσεις. Από αυτή την πρώτη φάση των ελέγχων το Δημόσιο γλίτωσε άμεσα την καταβολή πάνω από 40.000.000 ευρώ, ποσό καθόλου ευκαταφρόνητο, ενώ το σημαντικότερο είναι ότι αν αυτός ο έλεγχος δεν γινόταν η λεηλασία θα συνεχιζόταν και μάλιστα με πολλαπλάσια μεγέθη , όπως αποκαλύπτεται από τις σκανδαλώσεις παράνομες επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ για τα διάσπαρτα βοσκοτόπια, ανά την Ελλάδα με πρωταγωνιστές από την Κρήτη . Οι έλεγχοι που είχαν ξεκινήσει με πρωτοβουλία του πρώην υφυπουργού Ναυτιλίας κ. Παππά, συνεχίστηκαν και από την επόμενη πολιτική ηγεσία του νυν υφυπουργού Στέφανου Γκίκα.
Συνέχεια των ελέγχων και μελλοντικές ενέργειες
Ο έλεγχος που διενεργεί ο ΕΦΕΠΑΕ, που είναι ο τεχνικός σύμβουλος της Γεν. Γραμματείας Αιγαίου και Ν.Π. για το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδύναμου, για λογαριασμό του υπουργείου Ναυτιλίας αναμένεται να ολοκληρωθεί το αμέσως επόμενο διάστημα. Τα ευρήματά του χαρακτηρίζονται άκρως ενδιαφέροντα και ουσιαστικά. Πηγές του υπουργείου Ναυτιλίας δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο αναδρομικών ελέγχων, όπου αυτοί είναι απαραίτητοι και υπάρχουν ενδείξεις τέλεσης αξιόποινων αδικημάτων. Η περίπτωση του υπουργείου Ναυτιλίας, όπου το Δημόσιο γλίτωσε την καταβολή πολλών εκατομμυρίων ευρώ σε επιχειρήσεις που επεδίωκαν να τις λάβουν με μη νόμιμο τρόπο, αναδεικνύει τη θετική πλευρά της πολιτικής και της Δημόσιας Διοίκησης. Και είναι πράξη επαινετή γιατί πέραν των άλλων η περίπτωση του Μ.Ι. αφορά πρώτα απ όλους τους νησιώτες και κάθε επιδίωξη καταλήστευσής του μπορεί να αποβεί σε βάρος του μέτρου αυτού, και αυτό δεν είναι μια καλή εξέλιξη.
Γιάννης Παππάς: «Δεν μπορούσα να κλείσω τα μάτια»
Σε δήλωσή του σε κυριακάτικη εφημερίδα ο βουλευτής Δωδεκανήσων Γιάννης Παππάς, αναφερόμενος στην υπόθεση αυτή, για την οποία είχε καθοριστική συμβολή, τόνισε μεταξύ άλλων: «Δεν μπορούσα να κλείσω τα μάτια σε όσα προέκυψαν από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν. Το μεταφορικό ισοδύναμο είναι εργαλείο κοινωνικής δικαιοσύνης, όχι πεδίο για πελατειακές διευθετήσεις», συνέχισε ο κ. Παππάς. «Η απόφασή μου για αυστηρούς διοικητικούς ελέγχους ήταν πράξη ευθύνης, όχι επιλογή. Η Πολιτεία οφείλει να στέκεται στο ύψος της, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για δημόσιο χρήμα και ευαίσθητες κοινωνικές πολιτικές. Οι κάτοικοι των νησιωτικών περιοχών και ειδικά των ακριτικών δεν ζητούν χάρες, αλλά ισότητα και σεβασμό. Ο ελληνικός λαός απαιτεί διαφάνεια, λογοδοσία και αποτελέσματα», κατέληξε.
Ι.Β.: Τρεις παρατηρήσεις - επισημάνσεις θα κάνω:
- Αν είχαμε λίγους πολιτικούς σαν τον κύριο Παππά, ο τόπος μας θα ήταν καλύτερος και το πολιτικό μας σύστημα δεν θα ήταν τόσο σάπιο...
- Ο κύριος Παππάς ανέλαβε 26 Ιουνίου 2023 και αποπέμφθηκε στον ανασχηματισμό της 14ης Ιουνίου 2024, χωρίς να του ανατεθεί έκτοτε νέα κυβερνητική θέση... Όποιος κατάλαβε κατάλαβε...
- ΟΠΕΚΕΠΕ Κρήτη, Μεταφορικό Ισοδύναμο Κρήτη, εκλογές 2023 η Κρήτη μπλε... Συν ότι έχω γράψει επανειλημμένα την άποψη - διαπίστωση μου πως καθώς εντάχθηκε (δικαίως) η Κρήτη στο Μεταφορικό Ισοδύναμο, εκτροχιάστηκε το μέτρο...