Μία δεκαετία αφότου ο ΦΠΑ εκτινάχθηκε κατά σχεδόν 50% με το 3ο Μνημόνιο, από την 1η Ιανουαρίου του 2026 οι κάτοικοι και οι επισκέπτες σε 19 ακριτικά νησιά του Αιγαίου θα δουν και πάλι τις τιμές να υποχωρούν, καθώς οι συντελεστές ΦΠΑ μειώνονται κατά 30%: ο ανώτατος θα πέσει από 24% στο 17%, το 13% στο 9% και το 6% στο 4%.
Η αλλαγή αυτή μεταφράζεται σε πιο φθηνές τιμές στα βενζινάδικα, στα εστιατόρια, στον φούρνο, στο μπακάλικο, στις ενοικιάσεις αυτοκινήτων και σε αγορές ρούχων ή άλλων καταναλωτικών αγαθών (όπως ηλεκτρικές συσκευές). Από τις μειώσεις θα επωφεληθούν τα εξής 19 νησιά του Αιγαίου: Λειψοί, Τήλος, Αγαθονήσι, Χάλκη, Καστελόριζο, Κάλυμνος, Νίσυρος, Πάτμος, Σύμη, Κάρπαθος, Κάσος, Αστυπάλαια, Λήμνος, Αγιος Ευστράτιος, Ικαρία, Φούρνοι, Οινούσσες, Ψαρά και Σαμοθράκη.
Στα νησιά αυτά αναμένεται μέσα σε μια στιγμή η τιμή στα υγρά καύσιμα να πέσει 10-15 λεπτά το λίτρο. Τόση είναι τουλάχιστον σήμερα η διαφορά με την οποία αγοράζουν καύσιμα οι νησιώτες στα πέντε νησιά όπου ισχύει ο μειωμένος ΦΠΑ σε σχέση με τα πρατήρια σε παρακείμενα νησιά του ίδιου νομού όπου δεν ισχύει εδώ και μία δεκαετία ο μειωμένος ΦΠΑ.
Κάθε γέμισμα 50 λίτρων θα κοστίζει 5-7,5 ευρώ λιγότερο, ενώ για έναν μόνιμο κάτοικο με κατανάλωση 60 λίτρων τον μήνα το ετήσιο όφελος θα αγγίζει τα 90 ευρώ.
Στην ταβέρνα ένα τραπέζι τεσσάρων ατόμων που μπορεί να στοιχίζει 100 ευρώ αναμένεται να πέσει στα 95 ευρώ. Η διαφορά φαίνεται μικρή, αλλά για μια οικογένεια που βγαίνει δύο φορές τον μήνα το όφελος φτάνει στα 120 ευρώ τον χρόνο. Στο σούπερ μάρκετ και τον φούρνο η μείωση του ΦΠΑ αποτυπώνεται στο καθημερινό καλάθι. Τα βασικά τρόφιμα (ψωμί, γάλα, λάδι, κρέας) που υπάγονται στους διάφορους συντελεστές ΦΠΑ θα γίνουν φθηνότερα. Ετσι, ένα ψωμί των 500 γραμμαρίων από 1,20 ευρώ θα κοστίζει 1,16 ευρώ, ένα λίτρο γάλα από 1,40 ευρώ θα πέσει στο 1,35, ενώ στο μηνιαίο καλάθι αγορών με τρόφιμα η δαπάνη 400 ευρώ θα μειωθεί στα 386 ευρώ. Σε ετήσια βάση η διαφορά φτάνει στα 170 ευρώ. Το ίδιο θα συμβεί και στις αγορές ρούχων. Ενα μπλουζάκι των 25 ευρώ θα πωλείται προς 23,6 ευρώ, ενώ ένα τζιν των 80 ευρώ θα κοστίζει 75,5 ευρώ. Στις δε ηλεκτρικές συσκευές ένας βραστήρας που σήμερα κοστίζει 59,99 ευρώ θα πέσει στα 56,6 ευρώ.
Αν σε όλα αυτά προστεθούν και δαπάνες για άλλες υπηρεσίες όπου χρεώνεται ΦΠΑ, ένας μόνιμος κάτοικος μπορεί να εξοικονομήσει περίπου 350 ευρώ τον χρόνο, εφόσον φυσικά οι μειώσεις μετακυλιστούν και στην τελική τιμή καταναλωτή. Οι επαγγελματικές υπηρεσίες θα χρεώνουν τον νέο ΦΠΑ. Για παράδειγμα, μια συμβολαιογραφική πράξη 1.000 ευρώ θα έχει ΦΠΑ 170 ευρώ αντί 240 ευρώ, φέρνοντας εξοικονόμηση 70 ευρώ.
Οι τουρίστες
Για τον επισκέπτη πάλι, οι μειώσεις θα πρέπει να γίνονται αντιληπτές σε κάθε έξοδο: στο φαγητό, στις μετακινήσεις και τα ψώνια. Για όσους νοικιάζουν αυτοκίνητο η τιμή ημέρας από τα 50 ευρώ θα πέσει περίπου στα 47,2 ευρώ. Ετσι, μια πενθήμερη ενοικίαση θα κοστίζει 14 ευρώ λιγότερα, κάτι που είναι ιδιαίτερα αισθητό για τον τουρίστα που κάνει ολιγοήμερες διακοπές.
Ενώ αν καταναλώσει, π.χ., 100 λίτρα καύσιμα για να γυρίσει τη Λήμνο, θα εξοικονομήσει 10-14 ευρώ επιπλέον. Οι υπηρεσίες καταλυμάτων υπάγονται στον μειωμένο συντελεστή. Σε ένα οικογενειακό κατάλυμα με «τιμή πόρτας» 100 ευρώ/βράδυ η εξοικονόμηση θα είναι 3,54 ευρώ ανά διανυκτέρευση ή περίπου 15 ευρώ για διαμονή πέντε ημερών.
Συνολικά, από δαπάνες για διαμονή πέντε ημερών, φαγητό, διασκέδαση, αγορές αναμνηστικών, θαλάσσιες μετακινήσεις ή δραστηριότητες κ.λπ. το συνολικό όφελος ανά οικογένεια μπορεί να προσεγγίζει τα 60-70 ευρώ.
Ετσι, το μέτρο έχει διπλή στόχευση: ανακούφιση για τους κατοίκους που ζουν με αυξημένο κόστος ζωής, αλλά και τόνωση της ελκυστικότητας των νησιών για τους τουρίστες που θα βρίσκουν λίγο πιο φθηνές τις διακοπές τους.